२०७० असार ६ गते, बिहीबार

काठमाडौं, असार ६ –आज विश्व शरणार्थी दिवस नेपालमा पनि विभिन्न कार्यक्रम गरि मनाईंदैछ ।युद्धले बर्बाद पारेको एउटा परिवार पनि धेरै हो भन्ने नाराका साथ यो वर्षको शरणार्थी दिवसमा विभिन्न कार्यक्रम गरिंदैछ ।
दिवसमा युद्ध र द्वन्द्वको परिवारमा परेको असरमा केन्द्रित हुँदै विभिन्न कारणले छुट्टिएका परिवारको पुनर्वास, पारिवारीक पुनर्मिलन र बालबालिकाको संरक्षणमा जोड दिइएको छ ।शरणार्थी सम्बन्धि राष्ट्रसंघीय उच्चायोग युएनएचसीआरका अनुसार पछिल्लो एक वर्षमा विभिन्न कारणले ४ करोड ५० लाख भन्दा बढी मानिस शरणार्थी बनेका छन् ।
पछिल्लो एक वर्षको अवधिमा १ करोड ५४ लाख जना शरणार्थी बनेका, ९ लाख ३७ हजार जना शरणको खोजीमा रहेका, २ करोड ८८ लाख जना आन्तरिक रुपमा विस्थापनमा परेका छन् । यो संख्या झण्डै दुई दशकयताकै धेरै रहेको युएनएचसीआरले जनाएको छ ।
विस्थापनको सबैभन्दा ठूलो कारण युद्ध भएको भन्दै युएनएचसीआरले युद्धको निराकरण र युद्धका कारण उत्पन्न समस्याको समाधानमा जोड दिएको छ ।
राष्ट्रसंघीय शरणार्थी उच्चायोगका अनुसार नेपालमा अहिले ३५ हजारको हाराहारीमा भुटानी शरणार्थी छन् ।
शरणार्थीहरुको उचित पुर्नस्थापनाका लागि नेपालमा रहेका भुटानी शरणार्थीलाई अष्ट्रेलिया, क्यानडा, डेनमार्क, नेदरल्याण्डस्, न्यूजील्याण्ड, नर्वे, बेलायत र अमेरिकामा पुनर्वासको व्यवस्था मिलाइएको छ । ८० हजार भन्दा बढी भूटानी शरणार्थी तेश्रो मुलूकमा पुनर्वासका लागि गइसकेका छन् ।
यस्तै नेपालमा २० हजारको हाराहारीमा तिब्बती शरणार्थी र सोमालिया, बंगलादेश, नाईजेरियालगायतका देशबाट आएका शरणार्थीहरु रहेको अनुमान गरिएको छ ।
तिब्बती शरणार्थी नेपालमा ६ दशक अघि र भूटानी शरणार्थी दुई दशक अघि भित्रिएका हुन् । तर अहिलेसम्म नेपालले शरणार्थी सम्बन्धि राष्ट्रसंघीय अभिसन्धीमा हस्ताक्षर पनि गरेको छैन र शरणार्थीलाई सम्बोधन गर्ने राष्ट्रिय कानुन समेत बनाउन सकेको छैन ।