कला तथा साहित्य

असमन्जस – बलराम तिमल्सिना

धेरै पहिलाको कुरा हो , जतिवेला कमरेडले सिकाउँनु भएको थियो – “शासकहरू आगोसँग डराउँछन ” हिजो आज मेरो कमरेड डराउँन थाल्नु भएको छ आगोसँग म असमन्जसमा छु , आगो प्रतिकृयावादी भयो अचेल या कमरेड शासकमा वदलिनु भयो ? त्यति वेलैको कुरा हो , जतिवेला यिनै कमरेडले सिकाउँनु भएको थियो- “शासकहरू आन्दोलनसँग डराउँछन् ” ढुङ्गामा लेखिएजस्तै […]

२०७५ भाद्र २ गते, शनिबार

कठघरामा प्रेम – बलराम तिमल्सिना

वलियोले निर्धोलाई धनीले गरीवलाई मालिकले दासलाई उपल्लो भनिएकोले तल्लो भनिएकोलाई प्रेम गर्दैन घृणा गर्छ बढी गर्यो भने दया गर्छ कहाँ दया कहाँ प्रेम ? प्रेमको लागि सर्त हुन्छ- परस्पर समानताको समझदारी र व्यक्तिगत स्वतन्त्रताको छुट ! आजसम्म गरिएका प्रेम भनिएका प्रेमहरू ती कुनै पनि प्राय प्रेम होइनन् आजसम्म लेखिएका समस्त प्रेमका भनिएका गीतहरू ती कुनै […]

२०७५ श्रावण ३० गते, बुधबार

मार्क्सवादी समालोचना प्रकाशित

काठमाडौं, २९ साउन । मार्क्सवादी लेखक तथा साहित्यकार खेम थपलियाको ‘माक्र्सवादी समालोचनाः सिर्जना र सङ्घर्ष’ नामक समालोचनात्मक पुस्तक प्रकाशनमा आएको छ । नेपाली साहित्यमा माक्र्सवादी समालोचनासम्बन्धी चर्चा अपेक्षाअनुरूप हुन नसकिरहेको बेला माक्र्सवादी नाटककार तथा समालोचक खेम थपलियाको उक्त समालोचनात्मक कृति प्रकाशनमा आएको हो । नेपालमा यदाकदा मार्क्सवादी समालोचनासम्बन्धी बहस हुने गरेका छन् तर तिनलाई व्यवस्थित […]

२०७५ श्रावण २९ गते, मंगलवार

जुका जस्तै – बलराम तिमल्सिना

जुकाले जस्तै चुसिन्छ जनजनका रगत करको नाममा र खोलोजस्तै बगाइन्छ अनुदानको खोलो कार्यकर्ताको नाममा ! पहाडजस्तै थुपारिन्छ आफन्तको नाममा ! बृध्द -बृध्दाले हात पसारे भने विर्सिएर चुनाव छेकको भाषण नकचरो पल्टेर भनिन्छ- ‘रिण खोजेर अनुदान दिन सकिन्न !’ जुकालेजस्तै चुसेपछि जुकाजस्तै ढाडिएको छ शासक सुकेनास लागेका छन् जनता ! यी जुकाजस्तै चुस्ने शासकको नाम जे […]

२०७५ श्रावण २९ गते, मंगलवार

निबन्ध लेखन प्रतियोगितामा बिनिता रिमाल प्रथम

काठमाडौं, २७ साउन । राष्ट्रव्यापी निबन्ध प्रतियोगितामा नेपाल राष्ट्रिय माध्यामिक विद्यालय काठमाण्डौमा कक्षा १२ मा अध्ययनरत बिनिता रिमाल प्रथम भएकी छिन । आधारशीला कलेज नयाँबजार काठमाण्डौले आयोजना गरेको ‘बैदेशिक रोजगार र बौद्धिक पलायन ‘ शिर्षकमा भएको निबन्ध लेखन प्रतियोगितामा सस्कृत मावी गोरखामा कक्षा १२ मा अध्ययनरत सुमिता लामिछाने दोस्रो भएकी छिन भने नेपाल प्रहरी विद्यालय […]

२०७५ श्रावण २७ गते, आईतवार

मौनताको महामारी – बलराम तिमल्सिना

उनीहरूले क्रमश गरे आफ्नो काम यिनीहरू मौन बसेर हेरिरहे ! कसैले सिकाइदियो यिनीहरूलाई- मौनता एक महानता हो मौनता एक वौध्दिकता हो मौनता एक परिपक्कता र मौनता एक भलाद्मी पन हो त्यही पत्याएर आजसम्म विचरा यिनीहरू मौन बसिरहे ! उनीहरूले पहिले आँखा मागे यिनीहरू दानी पल्टेर दिए ! उनीहरूले त्यसपछि कान मागे महादानी हुन त्यो पनि […]

२०७५ श्रावण २६ गते, शनिबार

सञ्चारकर्मी गीताको शब्द र सारिकाको स्वरमा एतै घमाइलो उतै घमाइलो

काठमाडौं, २२ साउन । नेपाली महिलाहरुको महान् चार्डको उपमा पाएको तीजको अर्को पक्ष भनेको गीत सङ्गीत हो । यसैलाई लक्षित गरि विभिन्न स्रजकहरुले तीज गीतहरु बजारमा ल्याइ रहेका छन् यतिवेला । यसै मेसोमा सञ्चारकर्मी गीता अधिकारीको ‘एतै घमाइलो उतै घमाइलो’ तीज गीत सार्वजनिक भएको छ । राजधानीमा सोमबार एक विशेष कार्यक्रमको आयोजना गरि मिलापको प्रस्तुति […]

२०७५ श्रावण २२ गते, मंगलवार

बा – देबी काफ्ले

अांगनको छेउमा रुमलिएका बा घरको छानामाथि बसेर चिरबिराएको भंगेरो मझेरीमा टुक्रुक्क बसेको बिल्लु, घरी ढोका भित्र घरी घरपछाडिको कुलो तिर सुंघसुंघाइ रहको काले कुत्तु गोठकि घुम्री भैंसी तिल्कु छुनुमुनु पाठापाठी सबैको मनले खोज्दै थियो रातो धोतीको अाभाष छनछन चुराको छनछनाहट तर रातो धोती चुराको छन छन निष्प्राण भैसक्यो,उनि त अनन्त यात्रामा लागिसकिन। उनको बाटोमा छर्ने […]

२०७५ श्रावण २१ गते, सोमबार

अामा – देबी काफ्ले

साऊने झरी खटियामा आमाको अर्धचेतना शरीर खेतमा भ्यागुतोहर ट्वार ट्वार झम्के साझ चुल्लोको छेउमा बाबैको पूर्पुरोमा हात बाहिर आगन छेऊ झ्याऊकुरी को झ्याई झ्याई आवाज आज भोली औषधिले चुसेको जीर्ण शरीर घेरेवाला टोपीले मुख पुछ्दै भित्र- बाहिर गर्दै भदौरे भेल जस्तै अश्रुधार जनैपूर्णिमा, कृष्ण अष्टमी हुदै तिज सबैको घरमा चेलीवेटीको ओहोर दोहर आफू कहाँ मृत्यु […]

२०७५ श्रावण २० गते, आईतवार

देश आफै बन्दछ – राजबाबु श्रेष्ठ ‘सागर’

जताततै ढुङ्गा मुढा बर्सिन थाले भत्किए पौवा पाटी अनि सडकमा लगाइएका बारहरु रोडमा ठिङ्ग उभिएका मुर्कुट्टा झैँ मक्किएका काठका खामोहरुमा माकुरोको जालो जेलिए जस्तै सपनाका ती नाङ्गा तारहरु एक हुल आएर अचानक हल्लाउन थाल्द छ र ढाल्द छ ती मक्किएका आस्थाका पोलहरु अनि गरिबका सपनाका महलहरु गुन्जिन्छ नाराहरु जिन्दावाद, मुर्दावाद/ मुर्दावाद, जिन्दावाद फेरि अर्को हुल […]

२०७५ श्रावण १८ गते, शुक्रबार