राष्ट्रवादलार्इ एउटा स्वतन्त्र दर्शनका रूपमा बुझ्ने चिन्तन र प्रवृतिकाे विकास हुन नसक्दा नेपालमा याे मुद्दा विदेशी दलालहरूलार्इ मागि खाने भाँडाे र जनतालार्इ मूर्गा बनाउने खेल भएकाे छ। विदेशी साम्राज्यवादीहरूले अाफ्नाे विरूद्धमा रहेका नेपालीहरूलार्इ स्वतन्त्र रूपमा संगठित हुन नदिएर अाफ्ना दलालहरूकाे वरिपरि घुमार्इ राख्नका लागि यस्ताे चाल सँधैभरि चलिरहन्छन्। दलालहरूकाे चाल यस्ताे हुन्छ- साेनियाँकाे दलाल सत्तामा […]

सामुदायिक विद्यालयको शुद्ध रिक्त दरबन्दीमा बढीमा ६ महिनाको लागि नियुक्त भएका शिक्षकलाई अस्थायी भनिन्छ । त्यस्तै, तल्लो तहमा स्थायी भई माथिल्लो तहकोे शुद्ध रिक्त दरबन्दीमा अस्थायी बढुवा भएर साविक तल्लो तहको पदबाटै सञ्चयकोष ग्रेड, विमा, पोशाक भत्ता आदि पाउँदै आएको शिक्षक र उसले छोडेको खाली पदमा नियुक्ति पाएको व्यक्तिलाई लियन शिक्षक भन्ने बुझिन्छ । तर, […]

कैलाली टीकापुरकाे हत्याकाण्ड यतिबेला चर्चामा छ । साे घटनामा मुछिएका व्यक्तिहरूलार्इ अाम माफि दिनुपर्छ भन्नेहरूले त्याे घटनाभन्दा पहिले देशमा हत्या हिंसाकाे अगुवार्इ गर्ने मानिसहरूले राजनीतिक अावरणमा अाम माफि पाएकाे कुरा उठाएका छन् । तर्कका लागि याे कुतर्कमा दम छ । कुतर्किहरूका बीचकाे छिनाझप्टिमा याे जबाफ नभएकाे तर्क हाे । यस्ता कुतर्कहरूकाे पक्ष विपक्षमा उभिन छाडेर […]

दक्षिणी चीनसागरदेखि पाकिस्तानसम्म फैलिरहेकाे तनावका संदर्भमा हामी अमेरिका र भारतकाे विपक्षमा उभिनु पर्छ भन्ने मेराे फेसबुक प्रस्तुतिलार्इ लिएर केहि मित्रहरूले याे अव्यावहारिक, ठूलासंगकाे अनावश्यक रिष्क, विना फार्इदाकाे जाेखिम अादि भन्नु भएकाे छ। उहाँहरूकाे अादर्श अादर्शवादमा सिमित राख्दा राम्रै देखिन्छ तर याे कतै पनि यथार्थपरक छैन। अादर्शवाद साधुवाद हाे, राजनीति शक्ति संङ्घर्षकाे दाउपेच हाे। अाफू युद्धमा […]

नेपालमात्र यस्तो देश बनेको छ जहाँ रास्ट्रवादीहरुको चर्को बासस्थान छ । राष्ट्रीयताप्रतिको त्याग र तपस्यासँगै देशको आमूल परिवर्तनका लागि बिभिन्न संघर्ष मार्फत रास्ट्रवादीहरुको जन्म साधारण मानब जन्मको गणना जस्तै संख्याको क्रमिक रुपमा बढेको छ । आखिर ति कस्ता रास्ट्रवादी हुन ? तोते बोल्ने कलीला बालबालिकालाइ अंग्रेजी र हिन्दी भासा लगायत सम्बन्धी पाठहरु सिकाएर, उनीहरुको उज्जल […]

नेपाली राजनीतिमा यतिखेर राजनीतिक नेतृत्वलाई लिएर विभिन्न दृष्टिकोणबाट प्रश्न उठ्ने गरेको छ कि पटक पटक राजनीतिक नेतृत्वको नेतृत्वशैलीलाई लिएर । राजनीति , अर्थशास्त्र र गणितको नियम जीवन्त यात्रामा एक अर्काको परिपुरक क्षेत्रहरू हुन । अर्थशास्त्रले नीति र नेतृत्वको कुरा गर्छ तर गणितले गणनाको कुरा गर्छ । अर्थ शास्त्रले सैद्धान्तिक बिचारको गर्छ तर गणितले प्रक्रिया र […]

जसले सन्सार जित्ने साहास गर्छ त्यो बहादुर नै मानिन्छ र मान्नु पर्छ । जसले सन्सारलाई आफ्नो कब्जामा लिएर निहत्या नागरिकमाथी शोषण दमन गर्दै राज गरिरहेका हुन्छन तिनिहरु केबल आफ्नो अस्तित्व रक्षाको भिखारी बनेर तिनै निहत्या नागरिकमाथी शोषण र दमन बर्साइ रहेका हुन्छन । नेपालको ईतिहासलाई निहाल्ने हो भने पनि हामीले त्यही नै देख्छौ र देखिरहेकाछौ […]

नेकपा (माओवादी केन्द्र ) अब एमालेमा परिणत हुन पुगेको छ । एमालेले बहुलवाद मान्छ , माओवादी केन्द्रले पनि बहुलवाद मान्छ । एमालेले २०५३ साल असोज ४ गते महाकाली नदी भारतलाई बेचेर राष्ट्रघाती बन्यो । माओवादी केन्द्रले पनि २०६८ कार्तिक ४ गते भारतसँग विप्पा संझौता गरेर शुरु गरेको राष्ट्रघातको यात्रा २०७३ साल भाद्र ३१ गते माओवादीका […]

एक वर्ष अघि अर्थात् २०७२ साल असोज ३ गते संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको संविधान जारी भएको थियो । गणतन्त्रका नेपालको संविधान जारी भएको वर्ष दिन पूरा भइसक्दासमेत कार्यान्वयन हुन सकेको छैन । संविधान जारी भइसकेपछि देश र जनताले राहतको अनुभव गर्न पाउनुपर्ने हो । तर, यो संविधान जारी भएपछि देश झन् अस्थिरतातिर धकेलिएको छ । […]

सम्प्रभुता राज्यको एक अनिवार्य तत्व हो । अंग्रेजी भाषमा प्रयोग हुने कयखभचभष्नलतथ ल्याटिन भाषाको क्गउभचबलगक भन्ने शब्दबाट उत्पती भएको मानिन्छ जसको अर्थ सर्वाेच्च शक्ति भन्ने हुन्छ । आधुनिक युगमा सम्प्रभुताको प्रयोग र विवेचता गर्ने प्रथम राजनीतिक चिन्तक बोदाँ ले आफ्नो पुस्तक ‘क्ष्ह द्यययपक यल तजभ च्भउगदष्अिु मा भनेका छन्, ‘सम्प्रभुता नागरिक र प्रजाहरुमाथिको त्यो सर्वाेच्च […]