विचार

भूकम्प ,नेपाली राजनीति र साँस्कृतिक आन्दोलन –वैरागी जेठा

माक्र्सवादी संस्कृतिको खोजी र त्यसलाई व्यवहारिक बनाउन लगभग आदिम काल देखिनै हामी हाम्रो समाज सकृयरहेको पाइन्छ । माक्र्सको कालदेखि नै कम्युनिष्ट अर्थात् जनवादी संस्कृतिको विशेष गुण रहिआएका छन् । माक्र्सवादी संस्कृतिको आरम्भ जर्मन बाट भएको हो । रुस, चिन, उत्तरकोरिया, पेरु,फ्रान्स ,इटाली, भियतनाम लगायतका देशहरूमा माक्र्सवादको प्रभाव परेको देखिन्छ । हाम्रो नेपालमा पनि २००६ सालबाट […]

२०७२ जेष्ठ ७ गते, बिहीबार

भूकम्पभन्दा खतरानाक दलाल पुँजीपतिवर्ग – खेम थपलिया

जनता खुला आकासमुनि भोक, शोक, प्यास, छटपटी र अनिंदोका साथ काला रातहरूसित जुधिरहेको बेला संसद्भवनमा जनताकै प्रतिनिधि भनिएका सभासद्हरूले त्रिपालको हारालुछ गरे । अर्थमन्त्री रामशरण महतले नुवाकोटमा आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमा छानीछानी काङ्ग्रेसीजनलाई राहत बितरण गराए । अर्की एक सभासद्ले त्रिपाल आफ्नो घरमा लुकाएर राखिन् । यो प्रकरणले नेपालका सभासद्हरूका अनैतिकता, लुब्धता, दरिद्रता, लापरबाही, गैर–जिम्मेदारिता, गैर–जवाफदेहिता, […]

२०७२ जेष्ठ ४ गते, सोमबार

विपत्तिलाई पार लगाउन एकजुट होऔं – राजेन्द्र चिमौरिया

गत वैशाख १२ गते गएको विनाशकारी भूकम्प र त्यसपछि लगाताररुपमा गइरहेका भूकम्पका पराकम्पनहरुले हालसम्म आठ हजार पाँच सयले ज्यान गुमाइसकेका छन् भने करिब चौबीस हजार मानिस घाइते भएका छन् । भूकम्पबाट प्रभावित काठमाडौँलगायतका सबै ठाउँमा राहत सामग्री वितरण, भग्नावशेष हटाउने, सरसफाइ, सुरक्षा गस्ती र खोजकार्य जुन गतिमा हुनुपर्ने सो हुन नसकेको यथार्थता सबैसामु छर्लङ्गै छ […]

२०७२ जेष्ठ २ गते, शनिबार

संदर्भ– महाभूकम्पः ‘‘नत्र देश ढल्न सक्छ” – भरत दाहाल

बैशाख १२ को महाभू–कम्पले ल्याएको विशाल धनजनको क्षतिबाट नेपालका आधारभूत समस्याहरूलाई प्रखर रूपमा उद्घाटन गरेका छन् । समस्याहरू जस्तो तस्विरमा प्रकट भए, यसको समाधान नखोज्ने हो भने भू–कम्पबाट भएको भौतिक क्षति पूर्ति हुन नसक्ने मात्र होइन कि नेपाल उठ्नै नसक्ने गरी ढल्नसक्ने खतरा पनि देखापरेको छ । देशको पुनर्निर्माणका लागि अनुभवहरूबाट सिकौं र अगाडिको चाल […]

२०७२ जेष्ठ २ गते, शनिबार

माओवादीबाट सिकौं– राजेन्द्र चिमौरिया

गत वैशाख १२ गते शनिबार गएको महाभूकम्पबाट अहिलेसम्म करिब आठ हजारले ज्यान गुमाएको र करिब सात लाख मानिस प्रभावित भएको पुष्टि भइसकेको छ । सरकारले समयमै उद्धार र राहतको काम नगरेको गुनासो चौतर्फी रुपमा आइरहेको छ । यस्तो प्राकृतिक विपत्तिको समयमा देशका ठूला दल र राष्ट्र हाँक्ने ठेक्का लिएको डङ्का पिट्ने दलहरुसमेत कानमा तेल हालेर […]

२०७२ बैशाख २६ गते, शनिबार

‘सहयोग’मा विदेशी धराप, उम्कने रणनीति बनाऊ – भरत दाहाल

भू–कम्पको मारपछि ‘सहयोग’का नाममा विदेशी शक्तिहरुले नेपालमा यो भन्दा पिडादायी दीर्घकालिन कष्टका रुपमा धरापहरु बिछ्रयाउन सुरु गरिसकेका छन् । प्राकृतिक विपत्तिको चोट शान्त नहुँदै देश अर्को राष्ट्रिय–राजनीतिक विपत्तिमा फस्ने संभावना प्रबल बन्दै गएको छ । आम नेपालीहरुको सचेतता, प्रतिरोधको मानसिकता र राज्यको तत्परतामा कठोरतापूर्वक विदेशी सेनाहरु निकालिएन भने ‘१२ बुँदे समझदारी’को रणनीतिका रुपमा नेपालमा बाह्य […]

२०७२ बैशाख २५ गते, शुक्रबार

उद्धार र राहत बितरणमा तिब्रता देउ – राजेन्द्र चिमौरिया

गत वैशाख १२ गते गएको महाभूकम्पले ठूलो मात्रामा मानवीय तथा भौतिक क्षति गरेको छ । महाभूकम्पले सहर र गाउँघरमा गराएको मानवीय तथा भौतिक क्षति अकल्पनीय छ । अझ महाभूकम्पको केन्द्रबिन्दु गोरखाको दुर्गम स्थान बारपाक उपत्यकाबाहिर भएकाले ती क्षेत्रहरूमा झनै ठूलो क्षति भएकोछ । तर, अहिलेसम्म कहाँ के कस्तो क्षति भएको छ भन्ने पूर्ण जानकारीसमेत छैन […]

२०७२ बैशाख १९ गते, शनिबार

मे १ को महत्व र मजदुर आन्दोलन

सन् १८८६ मे १ का दिन अमेरिकाको सिकागो शहरबाट सुरु भएको मजदुरहरुको आन्दोलनले ८ घण्टा काम ८ घण्टा आराम र ८ घण्टा मनोरंजन गर्ने मान्यतामा स्थापना गराएको थियो । ८ घण्टा मात्र काम गर्ने मजदुर माग पुरा नगरेपछि सन् १८८६ मे १ का दिन अमेरिकाको सिकागो शहरमा लाखौं मजदुरहरुले सडकमा उत्रिएर प्रदर्शन गरेका थिए । […]

२०७२ बैशाख १९ गते, शनिबार

प्लाष्टिक पर्यावरण र जनस्वास्थ्य – डा. हेमराज कोइराला

प्लाष्टिकको आविष्कार अठारौं शताब्दीको उत्तराद्र्धमा वेलायती बैज्ञानिक अलेक्जेण्डर पार्केशले गरेका हुन । उनैको नाममा त्यस बेला प्लाष्टिकलाई पार्केजाइन भनिन्थ्यो । पार्केशले यसको आविष्कार नाइट्रोसेलुलोजद्वारा गरेका थिए । प्रारम्भिक प्लाष्टिक अत्याधिक कठोर थियो । यसलाई तेल र कपुर मिलाएर मुलायम वनाइयो । प्लाष्टिक शव्दको उत्पत्ति ग्रिक भाषाको प्लाष्टिककोज शव्दद्वारा भएको हो, जसको अर्थ वनाउन या तयार […]

२०७२ बैशाख १९ गते, शनिबार

जनस्वास्थ्यमा खेलबाड – राजेन्द्र चिमौरिया

जाजरकोटको पैक गाविसमा गत चैत १० गतेबाट सुरु भएको स्वाइन फ्लुको महामारीबाट दुई दर्जन नागरिकले अकालमा मृत्युवरण गरिसकेका छन् । तर, सरकारी तवरबाट उक्त महामारी रोक्न कुनै ठोस कार्य अगाडि बढाइएको देखिँदैन । सरकारी तह एकअर्को निकायलाई निर्देशन दिएरै समस्याबाट उम्कन खोजेका छन् । जनताले अकाल ज्यान गुमाइरहेका छन्, प्रधानमन्त्रीलगायत सम्बद्ध सरकारी निकाय र अधिकारीहरू […]

२०७२ बैशाख ६ गते, आईतवार