२०८२ मंसिर ५ गते, बिहीबार

काठमाडौँ । भियना विश्वविद्यालयका अनुसन्धानकर्ताहरूले ३.५ अर्बभन्दा बढी व्हाट्सएप प्रयोगकर्ताहरूको फोन नम्बर जोखिममा रहेको पत्ता लगाएका छन् । अनुसन्धानकर्ताहरूका अनुसार, यो जोखिमले जो कोहीलाई पनि व्हाट्सएपमा सक्रिय छन् कि छैनन् भनेर प्रमाणित गर्न अनुमति दिन् छ। त्यसपछि तिनीहरूको प्रोफाइल तस्वीर, स्थिति र बारेमा खण्डहरूको बारेमा विवरणहरू सजिलै निकाल्न सकिन्छ, जसले गर्दा यसको दुरुपयोग हुन सक्ने देखिएको छ । अनुसन्धानकर्ताहरूले जालसाजी गर्नेहरूले बगको शोषण कसरी गर्न सक्छन् भनेर व्याख्या गरेका छन् ।
अनुसन्धानकर्ताहरूले व्हाट्सएपको सम्पर्क खोज सुविधाको समस्याको व्याख्या गर्छन् । यो प्रयोगकर्ताहरूको फोन ठेगाना पुस्तिकाहरू सिङ्क गरेर मानिसहरूलाई फेला पार्न सजिलो बनाउन डिजाइन गरिएको थियो, तर यसले अनजानमा प्रयोगकर्ता डेटाको ठूलो मात्रामा सङ्कलनको ढोका खोल्यो ।
भियना विश्वविद्यालयका अनुसन्धानकर्ताहरूले २४५ देशहरूबाट वास्तविक फोन नम्बरहरू उत्पन्न गर्न ‘लिबफोनजेन’ उपकरण प्रयोग गरे। त्यसपछि, व्हाट्सएपको एक्सएमपीपी प्रोटोकलमा जडान गर्दै, क्वेरी पठाइयो । अनुसन्धानले ५ खाताहरूबाट ६३ अर्ब सम्भावित नम्बरहरूको जाँच गर्यो । नतिजाले प्रति घण्टा १० करोडको गतिमा ३.५ अर्ब सक्रिय खाताहरू पत्ता लगायो । जसमा ५६.७ प्रतिशत प्रयोगकर्ताहरूको प्रोफाइल तस्वीर र २९.३ प्रतिशतको लगभग एबाउट टेक्सस्ट प्राप्त गर्यो । यी टेक्सस्टहरूमा राजनीतिक विचार, धर्म, वा अन्य सामाजिक सञ्जाल लिङ्कहरू पनि समावेश थिए ।
अनुसन्धानकर्ताहरूले रिपोर्ट गरे कि ३.५ अर्ब प्रयोगकर्ताहरू मध्ये, भारतमा सबैभन्दा धेरै ७४ करोड ९० लाख, त्यसपछि इन्डोनेसियाका २३ करोड ५० लाख, ब्राजिलका २० करोड ७० लाख, अमेरिकाका १३ करोड ८० लाख र रूसका १३ करोड ३० लाख खाताहरू रहेका छन् । यसमा ८१ प्रतिशत एन्ड्रोइड र १९ प्रतिशत आइओएस प्रयोगकर्ताहरू समावेश छन् । थप रूपमा, ९ प्रतिशत व्यापारिक खाताहरू छन्, जसले व्हाट्सएप बिजनेस सुविधाहरू भन्दा बढी डेटा साझा गर्छ न्। पश्चिम अफ्रिका जस्ता क्षेत्रहरूमा, जहाँ व्हाट्सएप सन्देश पठाउनको लागि प्रयोग गरिन्छ, ८० प्रतिशत प्रोफाइलहरू सार्वजनिक छन् ।
व्हाट्सएप इन्जिनियरिङका उपाध्यक्ष नितिन गुप्ताले यस रिपोर्टका बारेमा प्रतिक्रिया दिदै यस अनुसन्धानले ह्वाट्सएपको स्क्र्यापिङ विरोधी उपायहरू परीक्षण गर्न मद्दत गरेको बताएका छन् । साथै उनले अहिलेसम्म कुनै दुरुपयोग नदेखिएको दाबी गरे । – एजेन्सी