काठमाडौं, २१ कात्तिक । नेपाली साहित्यका विराट प्रतिभा महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको ११०औँ जन्मजयन्ती आज स्वदेश र विदेशमा विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरी मनाइँदैछ । महाकवि देवकोटाको जन्म विसं १९६६ मा कात्तिक कृष्ण औँसी अर्थात् लक्ष्मीपूजाका दिन काठमाडौँको डिल्लीबजारमा भएको थियो । दश वर्षको उमेरमा कविता लेख्न शुरु गरेका देवकोटाका थुप्रै महाकाव्य, खण्डकाव्य, निबन्ध, कथा, नाटक, उपन्यास, […]

“सुनको घुम्टो ओढेको मेरो देश, प्रकृतिको बगैँचाले भरिएको मेरो देश अनि हेर्दै कति रमाइलो छ, तै पनि भित्रभित्र भन्ने गर्छु किन म गरीब छु जस्तो लाग्छ । किन जताततै अन्धकारको सुरूङ छ जस्तो लाग्छ ? कहिले कहिले आँखा बन्द गरेर सपना देख्छु त जताततै ब्वाँसैव्वाँसो भन्दा देख्दिन, दुई खुट्टे जनावर पनि चारखुट्टे जस्तै देख्छु अनि […]

१ विषय प्रवेश ‘दाना’ नाटक नाटककार खेम थपलिया (वि.सं. २०२७) को प्रकाशित छैँठौँ नाट्यकृति हो । यसअघि उनका ‘युद्ध र शान्ति’ (२०६४), ‘नागार्जुन एक्सप्रेस’ (२०६६), ‘सपनाका सपनाहरू’ (२०७०), ‘प्रगतिवादी एकाङ्की नाटक’ (२०७०), ‘उनी मरेका छैनन्’ (२०७२) नाट्यकृति प्रकाशित भइसकेका छन् । यहाँ थपलियाको ‘दाना’ नाटकको रचना विधानका आधारमा मूल्याङ्कन गरिएको छ । २ कथानक ‘दाना’ […]

खहरेको पुलमाथी छोइगु बलले खुशुक्क खिचेको निम्सरो देखिने तस्बिरमा एउटा झोला छ झोलाको गौरबशाली बिगत छ क्रुर बर्तमान छ उज्यालो भबिस्यको मार्गचित्र छ प्रचण्ड पथिय गद्दारहरुको गुप्त योजनामा मेरो हत्या गर्ने षड्यन्त्रको एक थान तानाबाना बदलाको पोको छ तादिखोला रङ्ग्याएर धर्तिमा जुन बाल्ने सपनाको खोजी गर्ने मेरो प्रिय् प्रिय कमरेड निरबको हत्याको बदला लिने शपथका […]

त्यसो त धेरै कविहरू छन् तर केही कविहरू विशेष स्मरणीय छन् ! ती कविहरू उनीहरूका विशेष गुणले स्मरणीय छन ! फूल माला वोकेर विहानै ती सत्ताको ढोकैमा पुग्छन जदौ गर्न कसैको पदोन्नतीमा बधाई दिन या आफ्नो पदोन्नतीको आशिर्वाद थाप्न र ,उतैबाट कविताको कन्टेन बोकेर फर्कन्छन ! कविताको बजारमा ती आगो कविता लिएर पस्छन र हामीलाई […]

कमसल चेतनाका दुखै दुख छन ! कमसल चेतनाले- साथी पनि कमसल रोज्छ सत्रु पनि कमसल रोज्छ आखिर साथीले पनि सिकाउँने हो सत्रुले पनि सिकाउँने हो सिकाउँने नै कमसल रोजेपछि उसले कमसल कुरा सिक्छ ऊ दुखै दुखमा डुव्छ ! कमसल चेतनाले तर्क पनि कमसल गर्छ कमसल कुरामा खुसी हुन्छ झगडा पनि कमसल कुरैमा गर्छ ! कमसलहरूले […]

नारी हुनु नै मेरो दोष हो भने अामा हुनु नै मेरो दोष हो भने पत्नी हुनु नै मेरो दोष हो भने छोरी हुनु नै मेरो दोष हो भने मलाई सृष्टि नै किन गरिस् हे ईश्वर मलाई सृष्टि नै किन गरिस् ? बिधाताको पालना नगरेको भए सृष्टि नै रोकेको भए पापीहरुको जन्मलाई रोकेको भए पुरुषको पौरुषत्व […]