कला तथा साहित्य

राष्ट्रियता – महेन्द्रराज सिंह

जब तिमी, आफ्नो भाषा बिर्सन्छौ । आफ्नो सङ्सकृती बिर्सन्छौ । आफ्नो कला-साहित्य बिर्सन्छौ । जब तिमी आफ्नो धर्म बिर्सन्छौ । आफ्नो जन्मभूमि भूगोल बिर्सन्छौ । त्यतिबेला तिमी, सास्कृतिक आक्रमणको सिकार हुनेछौ । धार्मिक आक्रमणको सिकार हुनेछौ । ब्यापारिक आक्रमणको सिकार हुनेछौ । बिदेशीको हातमा रिमोट हुनेछ, । जन्मदादेखी मर्दासम्म चाहिने सबथोक बिदेशी हुनेछ । मौलिकता […]

२०७३ पुष ६ गते, बुधबार

पहिलो माया – इन्दिरा प्रयास

मीठोमीठो चोखोचोखो हाम्रो पहिलो माया कल्पना र सम्झनामा लाग्छ दायाँ बायाँ प्रेम प्रस्ताव गुलाब दिई राखी दिउँकी आज समीप पुग्दा हराउछ सब हुन्छ किन लाज जता जता लुक्छु फेरि देख्छु उनकै छायाँ यति मीठो यति चोखो हाम्रो पहिलो माया बसंतीले याद छोड़ी यहाँ सनसनी भो शिशीर मन तिर्सनाले झनै अन्जानी भो उजाड दिलमा शरदले पार्यो […]

२०७३ पुष ६ गते, बुधबार

हिजो आज – रञ्जित बुढा

भावनामा ऐजेरु पलाय पछि मनमा रिसले गुड लगाए पछि भावनाले विचार समाउन सक्दैन मनले खुशी पाउन सक्दैन बेखुशी मन विचार विनाको भावना नेतृत्व विनाको आन्दोलन यस्तै यस्तै देखिन्छ हिजो आज सङ्घियताको आन्दोलन सम्विधानको आन्दोलन । राष्ट्रीयताको नारा लगाउनेले राष्ट्र नचिनेपछी अखण्डको नारा लगाउनेले खण्ड नचिनेपछी नाराले राष्ट्रको आवाज गुन्जाउन सक्दैन नाराले खण्डित मनहरु एकत्रीत गर्न […]

२०७३ पुष २ गते, शनिबार

द्घन्द,प्रकृति र प्रेमको त्रिकोणात्मक संगम ‘लज्जावती’

काठमाडौं । शुक्रबार भक्तपुर साहित्यिक समाजको आयोजनामा साहित्यकार जितेन्द्र रसिकद्घारा लिखित छैठौं कृति उपन्यास ‘लज्जावती’ राजधानीको संवाद डबलीमा लोकार्पण भएको छ । पुस्तक लोकार्पण समारोहका प्रमुख अतिथि एवं समालोचक प्रा.डा. देवीप्रसाद सुवेदीले वर्तमान समाजलाई उपन्यासले प्रतिविम्वित गर्दै चरितार्थ गरेको धारणा रखेका छन् । साथै सुवेदीले विभिन्न आयामबाट औपन्यासिक भाषाहरुको यस उपन्यासमा प्रयोग गरिनु यसको मुख्य […]

२०७३ पुष २ गते, शनिबार

सोलुखुम्बुका अर्पणले छुट्टै पहीचान बनाउदैछन् कर्माण्यबाट

काठमाडौं, २ पुस । सोलुखुम्बुका अर्पण बस्नेत सानैदेखि फिल्ममा हिरो बन्ने सपना बोक्दथे । तर पारीवारीक माहोल र उनको आफ्नो पढाई पनि अलि राम्रो भएकाले उनलाई उनका परीवारले डक्टर बनाउन चाहान्थे । तर कसैको चाहाना र ईच्छाशक्तीको अगाडि दैव पनी झुक्छ भनेझै त्यही भयो अर्पणको जीबनमा । बिज्ञान बिषयमा उच्च शिक्षा हासिल गरेपनि उनको कर्मथलो […]

२०७३ पुष २ गते, शनिबार

सर्वहारा नेता – प्रशान्त लामा दोङ

अलिसान महलमा बस्छौ नाम चाही गरिब अरे सुरा र सुन्दरी साथ बस्छौ त्यसैले गरिब क्यारे सुकिला र मुकिला भएर बस गरिब नेता हो नि करोडको गाडी चढ सम्पति त तीन तोला होनि उद्योग मेरै कारखाना मेरै नाम पो अरूको सम्पति त खरबै छन सर्वहारा गरिब नेताको झुट बोल्ने हाम्रो बोलि के प्यार – प्यार कराउँछौ […]

२०७३ पुष १ गते, शुक्रबार

गजल – इन्दिरा प्रयास

हँसाएर क्षण मै रूवायौ कसरी दर्शाएर त्यो माया छुपायौ कसरी मेरो आशा भरोशा जिन्दगी भन्दै समाज अघि शीर झुकायौ कसरी आयौ सियो बनी फाली बनी निस्क्यौ फेरि आफ्नै मुटु लुटायौ कसरी पानी माथि ओभानो हुने नाटक गर्दै उल्टै प्रियसीमा दोष लगायौ कसरी हिमाली पहाड़ी तराई छुट्टै पार्दै सारा नेपालीलाई बजायौ कसरी बिद्रोहको आगो सल्काएर फेरि […]

२०७३ मंसिर ३० गते, बिहीबार

सारंगी रेटेरै हुर्काए ९ सन्तान !

काठमाडौं, २९ मंसिर । गोरखाको मसेल गाविस–९ घ्याम्पेशालमा दिनहुँजसो सबेरै सारंगीको धूनसँगै गीत सुन्न पाइन्छ । गाउँलेका घर, आँगन पुगेर सारंगीको धूनसँगै गीत गाएर सुनाउने ती व्यक्ति हुन्, ७१ वर्षीय लालबहादुर गन्धर्व । धर्मराज थापाले गाएको ‘हाम्रो तेन्जिङ शेर्पाले चढ्यो हिमाल चुचुरा’ बोलको गीत प्रायः उनले गाएर सुनाउँछन् । ९ वर्षको हुँदा सारंगी बजाउने सीप […]

२०७३ मंसिर २९ गते, बुधबार

प्रलेस ३ मा थपलिया, सम्मेलन फागुन २१ मा

काठमाडौँ । नेपालका कम्युनिस्टहरूका सामन्तवाद र साम्राज्यवाद विरोधी साझा मोर्चाको रूपमा रहेको नेपालको सबैभन्दा पुरानो साहित्यिक सङ्गठन प्रगतिशील लेखक सङ्घ, नेपालको ३ नम्बर प्रदेशको प्रथम भेला सम्पन्न भएको छ । काठमाडौंमा सम्पन्न उक्त भेलाको उद्घाटन प्रलेसका केन्द्रीय अध्यक्ष मातृका पोखरेलले गरेका थिए । भेलाले केन्द्रीय उपाध्यक्ष खेम थपलियालाई प्रादेशिक संयोजकमा निर्वाचित गर्दै ७७ सदस्यीय ३ […]

२०७३ मंसिर २६ गते, आईतवार

नारायणगोपालसँग बितेका मेरा २० वर्ष – पेमला गुरुवज्राचार्य

प्रेमको सुरुवात, भेटघाट र विवाह त्यतिखेर म दार्जिलिङको गभर्मेन्ट कलेजमा पढ्थेँ र क्यासल्टन कटेजमा बस्थेँ । मेरो एकजना मिल्ने साथी थिइन्, सिक्किमकी देविका राई । हामी दुबैलाई नेपाली गीतप्रति ठूलो अभिरुचि थियो । देवुचाहिँ खुबै गीत पनि गाउँथी, म भने सुनेर मात्र सन्तुष्टि लिन्थेँ । हाम्री भान्से दिदीसँग एउटा सानो रेडियो थियो । हामी शनिबार […]

२०७३ मंसिर २६ गते, आईतवार