विचार

असफल ब्यवस्था र नेतृत्वको बिकल्प बारे एक चर्चा

नेपाल २०६४ साल पछि गणतन्त्रात्मक लोकतान्त्रिक संसदिय ब्यवस्थाको प्रयोगमा छ । तिस बर्षे एकतन्त्रीय पन्चायती ब्यवस्था र करिव पन्ध्र बर्षसम्म चलेको संसदिय राजतन्त्रबाट नेपाली जनता सन्तुष्ट बन्न नसके पछि तथा सो ब्यवस्था जनउत्तरदायी रहन नसक्दा दश बर्षे जनयुद्ध र ०६२–०६३ को जनआन्दोन तथा जनताको शक्तिको तागतमा ति ब्यवस्थाहरुको बिकल्पमा गणतन्त्र स्थापना भएको हो । राजतन्त्रात्मक […]

२०८२ बैशाख २६ गते, शुक्रबार

कार्ल माक्र्सको क्रान्तिकारी जीवन यात्रा

यो आलेख साम्यवादका सिद्धान्तकार कार्लमाक्र्सको क्रान्तिकारी जीवनयात्रासँग सम्बन्धित रहेको छ । जुन कठिन यात्राले कार्ल माक्र्सलाई वास्तविक माक्र्स बनायो ।साम्यवादका सिद्धान्तकार कार्ल माक्र्स ५ मई १८२४ मा प्रशाको राइन प्रसियाको प्रान्तभित्र पर्ने ट्रियर शहरमा जन्मिनु भएको थियो । वहाँका पिता वकिल र यहुदी थिए, पछि १८२४ मा उनले इसाई प्रोटेस्टेन्ट धर्म स्वीकार गरे र उनको […]

२०८२ बैशाख २२ गते, सोमबार

संसार बदल्न कालजयी क्रान्तिकारी कृति दिने दार्शनिक कार्ल मार्क्स

बिश्व प्रसिद्ध महान कम्युनिष्ट दार्शनिक तथा सर्बहारा बर्गका मुक्तिका मार्गदर्शक कार्ल मार्क्सको सुप्रसिद्ध बिश्व ग्रन्थ ‘दास क्यापिटल’ १८६७ मा प्रकाशित भएको हो । त्यसले बिस्तारै विस्तारै फैलिँदै गएको बिश्व समाजवादी आन्दोलनलाई निश्चय नै एउटा अत्यन्तै सबल धरातल र आधार प्रदान गर्यो । त्यो प्रकाशन हुनु तीन-चार वर्ष अघि मात्र ‘प्रथम अन्तर्राष्ट्रिय’को स्थापना भएको थियो । […]

२०८२ बैशाख २२ गते, सोमबार

१३६ औँ मे दिवस र नेपाली मजदूरहरू

विश्वभरी नै गतसाता बिहीबार अर्थात मे एकका दिन १३६ औँ अन्तर्राष्ट्रिय मजदूर दिवस मनाइयो । देशका कार्यकारी प्रमुख प्रधानमन्त्रीदेखि सबैका बक्तव्यहरू पनि सार्वजनिक भए । तर नेपालमा विद्यमान श्रमिकहरूको अवस्था, उनीहरूका माग र समाधानका उपायकाहरूका बारेमा भने खासै मन्थन हुनसकेको देखिएन । मे दिवसलाई संसारभर श्रमिकहरूको पेशागत मर्यादा र सम्मानको प्रत्याभूति गराउन तथा अधिकार स्थापित […]

२०८२ बैशाख २१ गते, आईतवार

विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस २०२५ को महत्व र नारा

सन् १९९३ मा संयुक्त राष्ट्रसंघले मे ३ तारिखलाई विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवसको रूपमा मान्यता दिएको थियो । तबदेखि हरेक वर्ष यो दिन विश्वभरका पत्रकार, मिडिया संस्था, अधिकारकर्मी र नीतिनिर्माताहरूको साझा चासोको विषय बन्छ—प्रेस स्वतन्त्रताको रक्षा र प्रवर्द्धन । सन् २०२५ को नाराले यस वर्षको अन्तर्राष्ट्रिय पत्रकारिताको यथार्थलाई प्रतिविम्बित गरेको छ । नयाँ साहसी संसारमा रिपोर्टिङ […]

२०८२ बैशाख २० गते, शनिबार

मजदुर आन्दाेलनकाे चुनाैती

विचारधारात्मक तथा राजनीतिक कार्यदिशा सहि या गलत हुनुले सवै कुराकाे निर्धारण गर्दछ।- माओ जव मानव समाज सामन्तवादवाट पुँजीवादमा प्रवेश गर्न सुरुवात हुन थाल्यो तब औधोगिक क्रान्तिकाे युग सुरु भयो । यस अवधिमा उत्पादन तथा निर्माणका कार्यहरु तीव्ररुपमा वृद्धि हुन थाल्यो । यस दाैरानमा औधोगिक क्रान्तिकाे विकासमा वेलायत अग्रिम देशको रुपमा रहन पुग्यो ।सन् १५८८ मा […]

२०८२ बैशाख १७ गते, बुधबार

छापा पत्रकारिता: सम्भावना र रणनीति

समयले हरेक क्षेत्रमा परिवर्तन ल्याउँछ। प्रकृतिदेखि सामाजिक क्षेत्रमा समेत परिवर्तनले आफ्नो प्रभाव छाडेर गएको हामी देख्न सक्छौँ । मानव जीवनमा शारीरिक विकाससँगै सीप, सोच, बौद्धिकता र व्यवहारमा समेत परिवर्तन आउँछ । अहिलेको समयमा मानव समुदाय प्रविधिमय बन्दै गएको छ । सबै विषयमा प्रविधिको बोलवाला बढिरहेको अवस्थामा कतिपय नयाँ कार्यक्षेत्रहरू फैलँदै गएका छन् भने कतिपय पुराना […]

२०८२ बैशाख १६ गते, मंगलवार

गोर्खा भर्ति र बेलायती सैनिक क्याम्प स्थापनाबाट नेपालको सार्वभौमसत्तामाथि भएको अतिक्रमण र ऐतिहाँसिक क्षति

सर्वप्रथम बेलायती शासकको आदेशमा गैर सैनिक नेपाली नागरिकहरुले प्रथम र दोश्रो विश्वयुद्ध लगायत विभिन्न युद्धहरुमा विश्वका नेपालसाँग मैत्रीपूण कुटनीतिक सम्बन्ध रहेका मित्रराष्ट्रहरुका सर्वसाधारण निर्दोश नागरिकहरुमाथि गरेका घोर आपत्तिजनक महाअपराधहरु तथा महिलाहरुमाथि गरेका ज्यादतीहरुको सम्वन्धमा ती हाम्रा अन्जान पिता पूर्खाहरुको तर्फबाट मित्र राष्ट्र र तिनका निर्दोश नागरिकहरुप्रति क्षमा याचना गर्दै निम्न विषयहरुमा प्रवेश गर्दछौ ।विश्वमा अदुवाको […]

२०८२ बैशाख १५ गते, सोमबार

संभावित भारत पाकिस्तान युद्ध र नेपालमा पर्ने असर

भारतको जम्मू कश्मीरको पहलगाममा गतसाता मंगलबार एकजना नेपाली र २५ जना भारतीय नागरिकसहित २६ जनाको ज्यान जानेगरी भएको हमलापछि भारत र पाकिस्तानका बीचमा युद्ध भड्किने स्पष्ट संकेतहरु देखिएका छन्् । यदि भारत र पाकिस्तानका बीचमा युद्ध भएको खण्डमा त्यसमा बंगलादेश समेत मुछिन्े र नेपालमा ठूलो असर पर्ने संभावना छ । उक्त आक्रमणपछि भारतले समस्या समाधान […]

२०८२ बैशाख १५ गते, सोमबार

लेनिनवाद : साम्राज्यवाद र सर्वहारा क्रान्तिको युगको विज्ञान

“लेनिनवाद भनेको साम्राज्यवाद र सर्वहारा क्रान्तिको युगको माक्र्सवाद हो । – स्टालिन सन् १८७० अप्रिल २२ का दिन अन्तर्राष्ट्रिय सर्वहारा वर्गका महान् नेता तथा लेनिनवादका प्रतिपादक भ्लादीमिर इल्यीच लेनिनको रुसको भोल्गा नदीको किनारमा भएको थियो । त्यसैले २२ अप्रिल अन्तर्राष्ट्रिय कम्युनिस्ट आन्दोलनको इतिहासमा एक ऐतिहासिक दिन हो । महान् लेनिन लेनिनवादका प्रतिपादक र सिद्धान्तकार तथा […]

२०८२ बैशाख १५ गते, सोमबार