विचार

नेपालमा देखिएको भूराजनीतिक चलखेल र भावी संभावना

नेपाल ठूलो भू–राजनीतिक संकटमा फस्दैगएको देखिएको छ । नेपालका छिमेकी चीन र भारत एकातिर अमेरिकाको पछिल्लो दादागिरी विरुद्ध संयुक्तरुपमा लडिरहेका छन्भने नेपाल अमेरिकाको साथ सहयोगमा अगाडि बढ्न खोजीरहेको देखिएको छ । नेपालले गत सरकारका पालामा रुस–युक्रेन युद्धमा युक्रेन र इजरायल–हमास युद्धमा इजरायलको समर्थन गरेर आपूmलाई अमेरिकाको पक्षमा देखाएको थियो । जुन घटना वर्तमान सरकारका लागि […]

२०८२ भाद्र ३ गते, मंगलवार

फिडेल क्यास्ट्रो र क्यूवाको क्रान्ति

विश्व चर्चित क्यूबाली क्रान्तिका महानायक क्रान्तिकारी राजनेता फिडेल क्यास्ट्रो ९ँमभ िब्भिवबलमचय ऋबकतचय च्गश० को जन्म १३ अगस्ट १९२६ मा भएको थियो । उहाँको २६ नोभेम्बर २०१६ का दिन भयो । वास्तवमा उनी क्यूबाली क्रान्तिका अग्रज नेता र प्रमुख प्रणेता थिए । उनी १९५९को फेब्रुअरीदेखि १९७६ को डिसेम्बरसम्म क्यूबाको प्रधानमंत्री र त्यसपछि क्यूबाको राष्ट्रपति रहे । […]

२०८२ भाद्र ३ गते, मंगलवार

के हो समाजवाद ?

देश कतातिर जाँदै छ भन्ने विषयमा कुरा गर्न हामी नेपाली निकै रमाउँछौ ।ं हल्काफुल्का राजनीतिक गफमा होस् वा गम्भीर विचार–विमर्शमा, अचेल प्रायः सुनिइरहने शब्द हुन– समृद्धि, लोकतन्त्र र समाजवाद । राजतन्त्रको भूतले अझै छाडिनसकेको कलिलो गणतन्त्रका निम्ति यी शब्द निश्चय पनि केवल निरर्थक अक्षरका समूह होइनन अत्यन्त महत्वपूर्ण अवधारणा हुन्, मार्गचित्रका महत्वपूर्ण अंश हुन् । […]

२०८२ भाद्र ३ गते, मंगलवार

माओवादी केन्द्रको पार्टी एकताको निर्णय र यसले उब्जाएका प्रश्नहरु

२०८२ साउनको तेस्रो हप्तामा माओवादी केन्द्रको स्थायी समितिको बैठक बस्यो । बैठकले नेकपासंग पार्टी एकता गर्ने निर्णय गरेको कुरा माओवादी केन्द्रका प्रबक्ता अग्नीप्रसाद सापकोटाले बैठकको निर्णय सार्वजनिक गरेसंगै यो विषयले निकै चर्चा पायो । पत्रकारहरुको जिज्ञासा र ध्यान पनि बढी यसैमा गएको देखियो । यसले यो विषय कति संवेदनशील रहेछ भन्ने स्पष्ट गर्दछ । यसले […]

२०८२ भाद्र १ गते, आईतवार

सेवाको नाममा निजी शैक्षिक संस्थाद्धारा व्यापार, के हेर्दैछ सरकार ?

नेपालको संविधान, २०७२ ले माध्यमिक तहसम्मको शिक्षा निःशुल्क हुने व्यवस्था गरेको छ । शिक्षा व्यापार होइन, सेवा हो । तर, पछिल्लो समय शिक्षालाई व्यापारिकरण गरिएको अवस्था छ । शिक्षा क्षेत्रमा जति ठगी कुनै अर्को क्षेत्रमा छैन । शिक्षा प्रदान गर्ने नाममा अभिभावकबाट मोटो रकम असुलिएको छ ।शुल्कमा निजी शैक्षिक संस्थाहरुको मनोमानी छ । उनीहरुले आफ्नो […]

२०८२ श्रावण ३२ गते, शनिबार

भ्रष्ट संसदीय व्यवस्थाको विकल्प नयाँ जनवादी व्यवस्था

  जमिन जोत्नेको, घर पोत्नेको  – पुष्पलाल कमरेड पुष्पलालको पहलकदमी र नेतृत्वमा २००६ साल बैशाख ९ (सन् १९४९ अप्रिल २२) का दिन भारतको कोलकातामा नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको स्थापना भएको थियो । आज नेपाल कम्युनिस्ट आन्दोलनले ७६ वर्ष पुरा गरिसकेको छ । तर यति लामो ऐतिहासिक अवधि पार गर्दासम्प पनि महान् नेपाली नयाँ जनवादी क्रान्ति सम्पन्न […]

२०८२ श्रावण २७ गते, सोमबार

वर्तमान अवस्थामा वाम एकताका आधारहरु

नेपालमा वाम एकता सधैँका लागि आकर्षक नारा हुनेगरेको छ । तर वाम पार्टीहरुकाबीचमा दिगो र दरिलो एकता पनि हुनसकिरहेको छैन र हुने संभावना पनि छैन । हाल देशभरमा २० वटाभन्दा बढी कम्युनिष्ट पार्टीहरु रहेको अनुमान छ । कतिपय सञ्चार माद्यमहरुले त सूचीसमेत प्रकाशित गरेका छन् । संसदमा कूल १४ वटा पार्टी रहेकोमा कम्युनिष्ट पार्टी–समूहहरुको संख्यामात्र […]

२०८२ श्रावण २७ गते, सोमबार

नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी र बिप्लब सी बिना परिवर्तन असम्भव

नेपाल आज पुनः एक निर्णायक मोडमा उभिएको छ। बिभिन्न जनआन्दोलन, जनयुद्ध र त्यसपछिका राजनीतिक परिवर्तनहरूले हामीलाई संघीय गणतन्त्रसम्म ल्यायो। तर, के जनता त्यो परिवर्तनको अनुभूति गर्न सकेका छन्? नियन्त्रणमा पुगेको राज्य, बन्द कोठामा बनाइएका नीति, अझै दलाल पूँजीवादले चलाइरहेको शासन गरिरहेको छ। यी सबै कुराले आज जनताको मनमा गहिरो निराशा र आक्रोश सृजना गरिरहेको छ। […]

२०८२ श्रावण २५ गते, शनिबार

सैन्य रणनीतिमा आधारित एमसीसी र पुर्नस्थापनाको प्रसंग

नेपालमा सैन्य रणनीतिमा आधारित अमेरिकी योजना पुनः सञ्चालनमा आएको गतसाताबाट ब्यापक प्रचारमा ल्याइएको छ । तर अमेरिकाको पछिल्लो आर्थिक अवस्था, नेपालको आर्थिक अवस्था र यहाँको राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय परिस्थितिलाई केलाएर हेर्दा एमसीसी नेपालमा कार्यान्वयन हुनसक्ने कुनै संभावना देखिएको छैन । पछिल्ला दिनमा नेपालमा एमसीसी पुनस्र्थापना गरिएको जुन प्रचार गरिएको छ, त्यो भुलभुलैयामा आधारित रहेको विभिन्न […]

२०८२ श्रावण २० गते, सोमबार

वैज्ञानिक समाजवाद नै सच्चा समाजवाद

  समाजवादी क्रान्तिको उद्देश्य उत्पादक शक्तिहरुलाई मुक्त पार्नु हो । कृषि तथा घरेलु उद्योगमा व्यक्तिगत स्वामित्वबाट समाजवादी, सामुहिक स्वामित्वमा र निजी उद्योग तथा वाणिज्यमा पूँजीवादी स्वामित्वबाट समाजवादी स्वामित्वमा हुने परिवर्तनले उत्पादक शक्तिलाई बृहत् मुक्ति दिनु अवश्यम्भावी छ ।  – माओ त्सेतुङ, सर्वोच्च राजकीय सम्मेलनमा भाषण (जनवरी २५, १९५६) समाजवाद सर्वहारा वर्गको अधिनायकत्व सहितको वैज्ञानिक सर्वहारा […]

२०८२ श्रावण २० गते, सोमबार