देशमा जातीय छोइछिटो भएको भन्दै विभिन्न क्षेत्र र पक्षबाट विरोध भएपनि मुलुकी ऐन २०२० ले नै नेपालमा जातीय छुवाछुत अन्त्य भएको घोषणा गरेको थियो । २०२० सालमा नयाँ मुलुकी ऐन लागू गर्नुभन्दा पहिला मुलुकमा मनुस्मृतिमा आधारित वि.सं. १९१० मा जारी मुलुकी ऐन थियो । जसमा जातीय–लैंगिक भेदभाव र छुवाछूतलाई कानूनीरुपमै वैधानिकता प्रदान गरी छोइछिटो महलकै […]

“विश्वका मजदुरहरु हो, एक होऔं” “सर्वहारावर्गका सामु जिते संसार, हारे हत्कडी”                   – कार्ल माक्र्स  विश्व मानव समुदायको विकसित रुप अन्तर्राष्ट्रियतावाद हो । राष्ट्रियतालाई खदिलो तुल्याउँदै सर्वहारा वर्गको संगठि राजनीतिक अग्रदस्ता कम्युनिस्ट पार्टीको नेतृत्वमा स्थापित गरिने वैज्ञानिक समाजवाद र साम्यवादको विकासप्रक्रियासंगै अन्तर्राष्ट्रियतावादको विकास हुन्छ । सर्वहारा वर्गको स्वरुप अन्तर्राष्ट्रिय भएकोले सर्वहारा मानवतावाद सर्वहारा अन्तर्राष्ट्रियतावादमा […]

एकजना कम्युनिष्ट अन्तराष्ट्रियवादी हुनुका साथै देशभक्त पनि हुन्छ भन्ने विश्वव्यापी मान्यता रहेको छ । तर नेपालका कतिपय कम्युनिष्ट समूहमा अन्तराष्ट्रियवादी बढीहुँदा देशभक्तिमा कमी आएको देखिएको छ । नेपाल जनसंख्या र क्षेत्रफलका हिसाबले विश्वको सानो मुलुक भएपनि पछिल्लो समयमा अन्य विभिन्न कारणहरुले गर्दा यसको महत्व बढ्दै गएको देखिएको छ । विश्वका शक्ति राष्ट्रहरुको आँखा नेपालमा केन्द्रित […]

“ क्रान्ति बाहेक सबै कुरा भ्रम हो ।“   – लेनिन विश्व सर्वहारा क्रान्ति अर्थात् वैज्ञानिक साम्यवाद नै विश्व सर्वहारा वर्गको अन्तिम लक्ष्य हो । वैज्ञानिक साम्यवादमा पुग्नुभन्दा पहिले सर्वहारा वर्गीले क्रान्तिका कुन कुन र कतिवटा क्रान्तिका चरणहरु पार गर्नुपर्दछ ? यो ज्यादै महत्वपूर्ण प्रश्न हो । विश्व सर्वहारा क्रान्तिको ऐतिहासिक जिम्मेवारी बहन गरिरहेको विश्व सर्वहारा […]

मूल अनुसारको पानी, पानी अनुसारको जवानी हुन्छ। मूल धमीलो छ भने खोला पनि धमीलो हुन्छ। मूल स्वच्छ छ भने खोला पनि स्वच्छ र सफा हुन्छ। नेपालमा शिक्षाको मूल भनेको शिक्षक हुन। शिक्षकलाई परिचालन गर्ने शिक्षक महाँसंघ हो। शिक्षकको हक हीत र बिद्यालय सुधारको लागि बिगत आश्विन ३ र ४ गते काठमाण्डौमा एतिहासिक जूलुस प्रदर्शन भएको […]

राज्यव्यवस्थाहरू विभिन्न प्रकारका हुन्छन् । जुनसुकै राज्यव्यवस्थापनि त्यसका सञ्चालकहरूले आफू र आफ्नो वर्गअनुकूल निर्माण गरेका हुन्छन् । समाजविकासक्रम सँगै पुराना राज्यव्यवस्थाहरू जान्छन् र नयाँ आउँछन् । सत्तासीनवर्ग पुरानो राज्यव्यवस्था परिवर्तनको पक्षमा हुँदैन । तर,जनता क्रान्तिकारी हुन्छन ्। उनीहरू सधैँ परिवर्तन चाहन्छन् । यद्यपि समाजविकासको रथलाई अगाडि बढ्न कसैले रोक्न र छेक्न सक्दैन । तथापि पुरानो […]

नेपालमा विचित्रका राजनीतिक गतिविधिहरु हुने क्रम जारी छ । देशको समस्या एकातिर छ, विभिन्न राजनीतिक पार्टी र शक्तिको राजनीति अर्कातिर छ । यस्तो अवस्थाले केही व्यक्ति र समूहलाई फाइदा होला तर समग्र देशका लागि घाटा हुन्छ । जस्तो हाल नेपालका दुईवटा समस्याहरु मुख्यरुपमा अगाडि आएका छन् । पहिलो समस्या विदेशी हस्तक्षेप हो भने दोश्रो समस्या […]

३० वर्षे निर्दलीय , निरंकुश तानाशाही तथा फासिष्ट पन्चहरुका शेषमा रहेका राजावादीहरु , जसलाई दरवारीयाहरु पनि भनिन्छ , तिनीहरू २४० वर्षीय शासनकाल सबैभन्दा बदनाम कमाएको र २०६२र २०६३ सालको जनआन्दोलनले रछ्यानमा पुरीसकेको पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहीलाई बोकेर हिड् थालेपछि नेपालका वर्तमान सत्ताधारीहरु र प्रतिपक्षमा रहेका भ्रष्ट संसदवादीहरु डराएका छन् , झस्किएका छन् । जसका कारणले […]

भू–राजनीतिका कारणले नेपालको अस्थित्वनै खतरामा परेको कुरा उठेको छ । यस्तो अवस्थामा बिभिन्न पार्टी र समूहहरु बिभिन्न कार्यक्रम बनाएर आन्दोलनमा होमिएका छन् । प्रायः सबैको आकर्षण देश कसरी जोगाउने भन्ने नभएर सत्ता कसरी प्रमाप्तगर्ने भन्नेमै केन्द्रित रहेको देखिन्छ । आश्चर्यको बिषय त के छभने आन्दोलन किन गर्नलागेको भन्ने कुरा कतिपय आन्दोलनकारीलाई नै थाहा छैन । […]

नेपालमा ०६३ सालपछि लागू गराइएको वर्तमान राजनीतिक ब्यवस्था एकाएक संकटग्रस्त भएको छ । तर विद्यमान राजनीतिक व्यवस्था लागू गराउन त्यतिबेला एक भएका पार्टी र शक्तिहरु हाल एक हुन पनि सकेका छैनन् भने वर्तमान व्यवस्थामा सुधार गरेर यसलाई टिकाउने तिर ध्यान पनि दिइरहेका छैनन् । कतिपयले आपूmलाई ०६२ मा दिल्लीमा भएको १२ बुँदे सहमतिका संगठक भन्ने […]