पुष्पलाल नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीकाध संस्थापक महासचिव हुनुहुन्छ । बिक्रम संवत् २००६ साल बैशाख ९ ( सन १९४९ अप्रिल २२ ) का दिन उनकै नेतृत्वमा निरन्जन गोविन्द वैद्य , नरबहादुर कर्मचार्य , नारायण विलास जोसी सहित चार जना मिलेर भारतको कोलकत्तामा नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको स्थापना गरिएको थियो । मोतीदेवी श्रेष्ठ पछि पुग्नु भएको थियो भन्ने भनाई […]

नेपाल पनि प्यालेष्टाइनको बाटोमा जानलागेको राजनीतिक क्षेत्रमा सुप्तरुपमा चर्चा हुनथालेको छ । भाषा, धर्म, जाति र राष्ट्रिय एकतामा आक्रमण गरेर उपरोक्त अवस्थाको सिर्जना गर्दै लगिएको छ । गतसाताको एक कार्यक्रममा राष्ट्रिय जनमोर्चाका अध्यक्ष चित्रबहादुर केसीले खुलेरै सो कुरा सार्वजनिक गरेपछि यसप्रति देशभक्त नेपालहरुका माझमा चिन्ता र चासो पनि व्यक्त हुनथालेको छ । ०४६ को परिवर्तनपछि […]

“पूँजीवादी र वैज्ञानिक साम्यवादी समाजका बीच एमालेको अर्कोमा क्रान्तिकारी रुपान्तरणको काल हुन्छ । यसको समवर्ती एक राजनीतिक संक्रमणकाल पनि हुन्छ , जसमा राज्य सर्वहारा अधिनायकत्व बाहेक अरु केही होइन ।”  – कार्ल माक्र्सवादी, माक्र्स–एंगेल्स संकलित रचनाएं, खण्ड ३, भाग १, पृष्ठ २७, प्रगति प्रकाशन, मास्को, १९८६ । सर्वहारा वर्गका महान् नेता, गुरु, माक्र्सवादका प्रवर्तक तथा […]

नेपाल राष्ट्र बैंकले आर्थिक वर्ष २०८२/०८३ का लागि सार्वजनिक गरेको मौद्रिक नीतिलाई कार्यान्वयनमा ल्याएको छ । नीति सार्वजनिक गरिएको केही दिनमै राष्ट्र बैंकले त्यसलाई कार्यरूप दिन थालिसकेको छ । यो सन्दर्भमा सेयर धितो कर्जा, आवास कर्जा, विपन्न वर्ग लक्षित कर्जा, वित्तीय विवरण प्रकाशनको समयसीमा पुनर्तालिकीकरण सुविधा जस्ता थुप्रै क्षेत्रमा गम्भीर कार्यगत सुधारको संकेत गरिएको छ । राष्ट्र बैंकले […]

नेपालको कम्युनिष्ट आन्दोलनकाबारेमा बिहङ्गम समीक्षाको आवश्यकता देखिएको छ । हालै सार्वजनिक भएका कतिपय तथ्यांकहरुअनुसार नेपालमा हाल २० वटा कम्युनिष्ट समूहहरु अस्तित्वमा रहेका छन् । जसमध्ये एमाले, माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादी खुलेरै संसदीय राजनीतिमा होमिएका छन् भने संसदमा रहेर पनि नेमकिपा र राजमोले आ–आफ्नो पृथक अडान कायम राखेका छन् । त्यसमा पनि राजमोले संसदीय सरकारमा […]

  नेपाललाई आज संसार कै पहिलो भ्रष्टाचार गर्ने देशका रूपमा पु¥याइएको छ । पहिले संसारका मान्छेलेहरूले नेपाललाई सगरमाथा ९ःयगलत भ्खभचभकत० को देशका रूपमा चिन्थे भने अहिले संसारका मान्छेहरूले नेपाललाई भ्रष्टाचारीहरूको देशका रूपमा चिन्ने बनाइएको छ । पहिले कुनै नेपाली नेपाली ढाँका टोपी लगाएर संसारका कुनै पनि अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ओर्लियो भने विदेशीहरूले ऊ नेपाली आयो, नेपाली […]

उतिबेला अर्थात् आजभन्दा १८५र९० बर्ष अगाडि नेपाली भाषाको साहित्यिक तथा सामाजिक हिसाबले पनि बिकास नै भएको थिएन। झन यस भाषाको प्रतिष्ठाको त कुनै कुरै थिएन। यो भाषा केवल बोलीचालीमा मात्र सीमित थियो। वास्तवमा नेपाली भाषालाई त्यतिबेलाका संस्कृतका बिद्वान र प्रतिष्ठित मानिएका समाजका अगुवाहरु हेय भावले हेर्दथे र नेपालीमा लेखपढ गर्ने कुरालाई गवाँरले गर्ने पिछडिएको कुरा […]

नेपालमा विचित्रका राजनीतिक गतिविधि हुने र अनौठा भनिव्यक्तिहरु सुन्नुपर्ने अवस्था जारी छ । हालैमात्र एकजना बुज्रुकले नेपालको विद्यमान राजनीतिक ब्यवस्था ‘खसीको टाउको राखेर कुकुरको मासु बेच्ने’ अवस्थामा पुगेको बताएर आपूmलाई महान क्रान्तिकारी देखाउने प्रयास गर्नुभएछ । वास्तवमा उक्त शब्द नै आफैमा दुष्ट र समाजमा अरुचीकर मानिन्छ । कुनैपनि राजनीतिक नेताले कुनैपनि राजनीतिक व्यवस्थाका विरुद्धमा त्यस्तो […]

“साँस्कृतिक बिनाको सेना बोधो सेना हो, र बोधो सेनाले शत्रुलाई हराउन सक्दैन ।”  – माओ त्सेतुङ, “साँस्कृतिक कार्यमा संयुक्त मोर्चा” ( अक्टुवर ३०, १९४४)  यस आलेखमा संस्कृति भनेको के हो ? भन्ने बारेमा लेख्न प्रयत्न गरिएको छ । संस्कृति आन्तरिक, मानसिक, वैचारिक तथा परम्परागत धारणा हो । सभ्यता बाहिरी पक्ष हो भने संस्कृति आन्तरिक पक्षमा […]

नेपालको आर्थिक समृद्धि, रोजगारीको सृजना र आयात प्रतिस्थापनको मेरुदण्ड मानिने लघु साना तथा मझौला उद्यम आज नीति–निर्देशनको प्राथमिकता भित्र पर्दा पर्दै पनि कर्जाको अभावमा सङ्घर्षरत छन् । राष्ट्र बैंकले यो क्षेत्रमा लगानी वृद्धि गर्न बारम्बार बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूलाई निर्देश दिँदै आए पनि व्यवहारमा लक्ष्यअनुसारको कार्यान्वयन हुन सकेको छैन । परिणामतः उत्पादन क्षमताको विस्तार रोकिएको […]