“जसरी दर्शनले सर्वहारावर्गमा आफ्नो भौतिक हतियार भेटाउँछ, त्यसरी नै सर्वहारा वर्गले दर्शनमा आफ्नो बौद्धिक हतियार भेटाउँछ ।” – कार्ल माक्र्स – फ्रेडरिक एंगेल्स, संकलित रचना संग्रह खण्ड ३, पृष्ठ १८७, प्रगति प्रकाशन, मास्को १९७५ । माक्र्सवाद सर्वहारा वर्ग र सबै उत्पीडित जनसमुदायको मुक्तिको सिद्धान्त हो । माक्र्सवादको दर्शन द्वन्द्वात्मक तथा ऐतिहासिक भौतिकवादी दर्शन हो । […]

समाजवादमा पनि वर्ग संघर्ष विद्यमान रहन्छ – माओ त्सेतुङ  जनताको जनवादी अधिनायकत्व भनेको के हो ? यो व्यवस्था कहिले र कसको नेतृत्व कहिले कायम हुन्छ ? यो व्यवस्था मानव समाजको विकासको कुन क्रममा स्थापना गरिन्छ ? त्यसपछि कुन राज्य व्यवस्था लागू गरिन्छ ? भन्ने जस्ता महत्वपूर्ण प्रश्न र जिज्ञासा हाम्रो समाजमा प्रसस्तै सुन्न पाइन्छ । […]

आज फागुन १ गते, २९ औ जनयुद्ध दिवस मनाइदै छ । जुन युद्ध नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी) र नेपाल सरकारबीच २०५२ देखि २०६२ सालसम्म चलेको थियो । ०६३ पछि जनयुद्ध सफल भयोभन्ने र जारी छ भन्नेहरुका बीचमा १७ वर्षसम्म विभिन्न किसिमका विवादहरु रहेका छन् । जनयुद्ध सफल भयो भन्नेहरु सत्ता र शक्तिमा रहेका छन् भने […]

“समाज विकासको प्रक्रियामा श्रम र उत्पादन प्रणालीको महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ । तर, जति ठूला प्राकृति साधन – स्रोतहरु तथा आधुनिक उपकरणहरु उपलब्ध भए तापनि मनुष्यको स्पर्श बिना ती सबै जड हुन्छन्” – (माक्र्स एगेल्स श्रम उत्पादन) कम्युनिस्ट समाज श्रमिकहरुको समाज हो । श्रम र समाजदेखि अलग रहन नसक्ने श्रमिक जनतासँग सहकार्य गरेर समुन्नत समाज निमार्ण […]

नेपालमा पछिल्ला दिनमा मुख्यत कम्युनिष्ट राजनीतिमा विभिन्न किसिमका उतार–चढावहरु देखिएका छन् । मुख्यत ०४६ सालको राजनीतिक परिवर्तनबाट नेपालमा बहुदलीय संसदीय ब्यवस्थाको पुनस्र्थापना भएपछि शुरु भएको कम्युनिष्ट पार्टीहरुको भ्रष्टीकरणको अवस्था ०६३ को राजनीतिक परिवर्तनपछि तीब्र भएको छ । मुख्यत ०५२ मा शुरु भएको जनयुद्ध, जसले दिएका नारा र ०६३ पछिको कतिपय समूहहरुको पछि हटाइका कारण कम्युनिष्ट […]

कमरेडहरू ! विचार आदान–प्रदान गर्ने र साहित्य र कला क्षेत्रको कार्य तथा आम क्रान्तिकारी कार्यका माझको सम्बन्धको जाँचबुझ गर्ने उद्देश्यले आज तपाईंंहरूलाई यस गोष्ठीमा निम्त्याइएको हो । यसो गर्नाको हाम्रो उद्देश्य क्रान्तिकारी साहित्य र कलाले विकासको सही बाटो लिन सकून् भन्ने र राष्ट्रिय सत्रुको तख्ता पल्टाइदिन तथा राष्ट्रिय मुक्तिको अभिभारा पूरा गर्न र क्रान्तिकारी कार्यलाई […]

यस लेखमा विश्व सर्वहारा वर्गको मुक्तिको पथप्रदर्शक सिद्धान्त माक्र्सवादी – लेनिनवादी – माओवादी विचारधाराकाबारेमा सर्वसाधारण पाठक तथा यस विषयका अध्ययताहरुले बुझ्न सक्ने गरी सरल भाषामा लेख्ने प्रयत्न गरिएको छ । विश्व सर्वहारा वर्गको आफ्नो विचारधारा छ, त्यो हो सर्वहारावादी विचाणणरधारा । सर्वहारावादी विचारधारा भनेको माक्र्सवादी – लेनिनवादी – माओवादी विचारधारा नै हो । यसैगरी माक्र्सवादी […]

नेपालमा घोषणा भएको सातवर्ष पूरा हुँदा नहुँदै ०७२ को संविधानमा आमूल परिवर्तन गरिनुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ । गत माघे संक्रान्ति (माघ १ गते) को उपलक्षमा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले शितल निवासमा आयोजना गर्नुभएको एक चियापान कार्यक्रममा संविधान कार्यान्वयन हुन नसकेको विषयमा गम्भीर प्रश्न उठेको थियो । पछिल्लो समयमा नेपालमा बढ्दो विदेशी हस्तक्षेप र संविधानको कार्यान्वयनको […]

म सानो छँदा स्कुल जान मन लाग्थ्यो तर भाइबहिनीहरु हेरेर घरमा वस्नु पथ्र्यो । हामी सानै उमेरमा घाँस दाउरा ल्याउँंन नसकेपनि गाइभैसी चराउन वनमा जानु पथ्र्यो । हाम्रो स्कुल जाने मन भएपनि हाम्रा इच्छाहरु मारेर वस्नु पथ्र्यो । यो मेरो घटना समाजका हरेक दिदिवहिनीहरुको नियती जस्तै वनेको थियो । भाईहरु स्कुले पोशाक लगाएर स्कुल जाँदै […]