बिप्लव नेतृत्वको नेकपाले सशस्त्र युद्दको घोषणा गरेको अहिलेसम्म सुनिएको छैन । उनीहरुले एकजना शिक्षकलाई सुराकीको आरोपमा घोषित रुपमा हत्या गरेको एउटा घटनाले सबैलाई स्तब्ध बनायो । ब्यक्ति हत्याको निरन्तरताको त्रास समाजमा उत्पन्न हुन पुग्यो । आरोप जेसुकै लगाए पनि ब्यक्तिहत्याको स्वीकारोक्ति सहज रुपमा हुन सक्दैन, चाहे सरकारले गरोस् वा बिद्रोहीले !सरकार र बिद्रोही पक्षमा एउटै […]

१. संसदीय व्यवस्थाको असफलता – नेपालमा संसदीय व्यवस्था पटक–पटक असफल भएको छ । जब–जब प्रजातन्त्रको नाममा ठूला–ठूला आन्दोलन र जनविद्रोहहरु भए तब प्रजातन्त्रको नाममा संसदीय व्यवस्थाको बहाली गरियो । २०६२÷०६३ को जनआन्दोलन सबैभन्दा बिस्फोटक बनेको थियो । त्यहाँ संसदीय दल र माओवादीबीचको सहमति र मोर्चाबन्दीसमेत भएको थियो । संसदीय दल र माओवादीबीचको सहमति गणतन्त्रका लागि […]

कुनै पनि वस्तु, व्यक्ति वा घटनाको जन्म, विकास र मरण वा विनाशको मुख्य कारण आन्तरिक नै हुन्छ भने बाह्य कारण महत्वपूर्ण त हुनसक्छन् तर मुख्य र निर्णायक हुन सक्तैनन् र होइनन् पनि । यो माक्र्सवादी द्वन्द्वात्मक भौतिकवादी दार्शनिक मान्यता हो । क्रान्तिको उत्थान र पतन, सफलता र असफलता, विकास र विनास अर्थात् क्रान्ति र प्रतिक्रान्तिका […]

 कम्युनिस्टहरूका निम्ति विश्वदृष्टिकोणमा रुपान्तरणको समस्या ज्यादै महत्वपूर्ण प्रश्न हो । विश्वलाई हेर्ने दुई भिन्न विश्वदृष्टिकोण छन् । (एउटा हो आध्यात्मवादी – आदर्शवादी) विश्वदृष्टिकोण । यस विश्वदृष्टिकोणले चेतना पहिलो हो र चेतनाबाट पदार्थको जन्म भएको भन्ने मान्दछ । यस विश्व ब्रह्माण्डको उत्पत्ति कुनै अदृश्य शक्ति (काल्पनिक ईश्वर) बाट भएको हो भन्ने मान्दछ । अर्थात् विश्व ब्रह्माण्डको […]

एउटा क्रान्तिकारी पार्टिको संसदिय पुँजीवादमा पतन भएसँगै भुइमान्छेहरुका आवाज प्रवाह गर्ने पुँजीवाद विरोधी क्रान्तिकारी धारा पुनर्गठित हुनु, संघर्षको मैदानमा हेलिनु र गरिव वर्गको नेतृत्व गर्नु अनिवार्य थियो । यही अनिवार्यतालाई सार्थक तुल्याउँदै २०७१ साल मंसिर ८ गते नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी संशोधनवादी प्रतिक्रान्तिकारी समूहले खरानी पारेको क्रान्ति भित्रबाट बिद्रोहको फिलिङ्गोलाई प्रज्वलित गराउँदै अगाडि आयो । नेपालमा […]

          १. प्रतिगामी बहस ः संसद् पुनस्र्थापना कि चुनाव – नेपालको संसदीय राजनीति चरम् संकटग्रस्त अवस्थामा पुगेको छ । एकातर्फबाट संसद् विघटन भई नयाँ संसदीय चुनावको मिति घोषणा भएको छ भने अर्कोतर्फ संसद् पुनस्र्थापनाको माग चलिरहेको छ । लडाईँ खासगरी ओली र दाहाल समूहबीचको लडाईँ यति विघ्न असभ्य र अराजनीतिक छ कि त्यसले नेपाली राजनीतिको […]

नेपालमा राजतन्त्र त समाप्त भएको छ । तर, नेताहरुमा राजतन्त्रको संस्कार ब्याप्त छ । राजतन्त्रमा श्री ५ हुन्थ्यो भने अहिले त्यसको प्रमोसन भएर श्री ७ भएको छ । बिदेशीले दिएको श्री ७ हो यो । प्रधानमन्त्री केपी ओलीले हिट्लरी तानाशाहीको झझल्को दिएका छन् । ओलीलीले मात्र होइन, यो व्यवस्थामा प्रचण्ड नेपाले पनि यस्तै गर्नुपथ्र्यो । […]

पूर्वदेखि पश्चिम् महाकालीसम्म्को त्यो यात्राको त्यो दिन आज फेरि नयाँ अभियानले ती दिनहरूको याद कटाउँदै छ । २०५२ सालतिर देशमा भीषण युद्धको सुरुवात हुँदै गर्दा माओवादी नामक मान्छे देख्न बित्तिकै लुक्ने ती युवाहरू बिस्तारै बुझ्दै जाँदा युद्धमा आफ्नो अमूल्य ज्यान दिन तयार भए आखिर आमूल परिबर्तनकै खातिर थियो, त्यो महान् वीरहरुको बलिदान थियो । यहाँ […]

लामो समयको द्वन्द्वपछि द्वन्द्वको स्थायी समाधानको दस्तावेज स्वरुप राष्ट्रिय सहमतिमै नेपालको वर्तमान संविधान बनेको हो र त्यो संविधान समाजवादोन्मुख भनिएको पनि छ । अझ त्यस अघि नै सबैजसो दलका घोषणापत्र, विधान र पारित प्रतिवेदनहरुमा सबैको लक्ष्य पनि समाजवाद नै रहिआएको छ । तर, विडम्बना ती कागजमै सीमित हुने अनि व्यवहारमा भने उही पुरानो मक्किएको र […]

“अलग–अलग वस्तुहरुमाथि विचार गर्ने बेला अधिभूतवादले तिनका परस्पर सम्बन्धहरुलाई भुल्दछ, तिनको अस्तित्वमाथि विचार गर्ने बेला त्यसले त्यसको अस्तित्वको आरम्भ र अन्त्यलाई भुल्दछ । त्यसले रुखहरुलाई देख्दछ, वनलाई देख्न पाउँदैन, यसका विपरीत द्वन्द्ववादले वस्तुहरु र तिनका मानस चित्रहरु अर्थात् विचारहरुलाई, तिनका आधारभूत सम्बन्ध, गति, आरम्भ र अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर नै ग्रहण गर्दछ ।” – फ्रेडरिक एंगेल्स […]