नेपालकाे संकट विस्तारै राष्ट्रिय-साँस्कृतिक अान्दाेलनका रूपमा मुखर हुने संभावनाहरू बढ्न थालेका छन्। तर यसलार्इ बुझ्ने प्रश्नमा उत्न्न हुन सक्ने समस्याले याे साम्प्रदायीक द्वन्दका रूपमा परिणत हुने खतरा पनि छ। नेपालकाे संदर्भमा साँस्कृतिक अान्दाेलनलार्इ २ वटा अाधारहरूबाट परिभाषित गर्न अावश्यक छ। यसकाे पहिलाे अाधार राष्ट्रियता हाे। वैदेशीक गुलामी र देशकाे नव अाैपनिवेशीक प्रणाालिकाे निषेधकाे दिशामा यसलार्इ […]

नेकपा-माओवादीलगायत ३३ दलले बहिष्कार गरेको संविधानसभा दिनप्रतिदिन औचित्यहीन सावित हुँदै गएको छ । आगामी माघ ८ गते संविधान जारी गर्ने उद्घोषका साथ संविधानसभामा अड्डा जमाउन पुगेका दलहरु आ-आप\नै दलीय स्वार्थमा लिप्त भएका छन् । खासगरी, संविधानसभा अहिले तीन दलको टाङमुनि छिरेको छ । तीन दलले जे-जे भन्छन्, संविधानसभा त्यसैमा रिङ्गी रहेको छ । ती तीन […]

नेपाली समाजको क्रान्तिकारी रुपान्तरणको युगिन प्रक्रियामा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी माओवादीको नेतृत्वमा सञ्चालित दश वर्षो महान जनयुद्ध र माओवादी शक्ति एवं संसदवादी शक्तिको संयुक्त १९ दिने ऐतिहासिक जन-आन्दोलनको राजनैतिक लक्ष्य, कार्यक्रम र नारालाई टेबुलको राजनैतिक मोर्चा -वार्ता, संवाद, सहमति र सहकार्य) मार्फ् अगाडि बढाएर संविधानसभाको नीति र नारालाई निर्वाचनद्वारा प्रयोगमा लगि संविधानसभाको गठन र त्यसबाट जनताको […]

आगामी माघ ८ गते संविधान सभाबाट नयाँ संविधान ल्याउछौँ भन्ने राजनीतिक पार्टर्ीीलाई अहिले भित्र भित्रै पिरोल्न थालेको छ । माघ ८ मा कुनै पनि संविधान नआउने छाँटकाट देखेपछि आज संविधान सभामा प्रतिनिधित्व गर्ने प्रमूख दलहरु एक अर्कामा आरोप प्रत्यारोपमा उत्रेका छन् । संविधान सभामा प्रतिनिधित्व गर्ने राजनीतिक दलहरु नै मूख्यत तीन ध्रुवमा बाँडिएको छ । […]

कृषि प्रधान देश नेपाल जहाका कुल ७४ प्रतिशत जनता कृषि पेसामा नै आधारीत छन् । कृषि डायरी २०७१ को तथ्याङक अनुसार मुलुकले कुल गाह्स्त उत्पादनमा कृषि क्षेत्रबाट मात्रै पाचा लाख १५ हजार ७ सय ६७ रुपैया प्राप्त गर्ने गरेको छ । तर तीनै किसानहरु एकातिर बिउ विजन मल र सिचाई नहुदा समस्या भोगि रहेका छन् […]

जनयुद्धका पहिलो पुस्ताका नेताहरुलाई गम्भीर प्रश्न छ– १)के तपाईंहरुले गरेको बर्गिय मुक्तीको प्रतिबद्धता झुटो थियो? २)के तपाईहरु बिस्तारबादको पञ्जा बाट मुक्त स्वाधिन नेपाल निर्माण गर्न चाहनुहुन्नथ्यो ? ३)कि तपाईहरुमा आफुमात्र धनी र शक्तिशाली हुने इच्छा पहिल्यै बाट मनमा पालिराख्नु भएको त थिएन ? ४)तब उत्पीडित नेपालीका छोराछोरीलाई किन उन्मुक्तीको आसा र भरोसा जगाउनु भयो? ५)कि […]

नेपाली काँग्रेस, एमाले र एमाओवादीलगायतका केही राजनीतिक दलहरू अहिले माघ ८ गते नै संविधान जारी गर्ने भन्दै दिनहुँ बैठकहरू बसिरहेका छन् । संविधान निर्माणमा विवादित विषयहरूलाई टुोमा पुर्याउन भन्दै उनीहरू दिनरात जुटिरहेको जस्तो देखिए तापनि यथार्थता भने त्यस्तो छैन । सहमति जुटाउन भनी बैठक बस्ने र सिन्कोसमेत भाँच्न नसक्ने अनि सहमतिको लागि अर्को बैठक बस्ने […]

१. द्वन्द्वात्मक भौतिकवाद १. मार्क्सवाद मार्क्सवाद कार्ल मार्क्स र पेडरिक एंगेल्सद्वारा प्रतिपादित र्सवहारावर्गको मुक्तिको सिद्धान्त र विचारधारा हो । मार्क्सवाद र्सवहारा क्रान्तिको विज्ञान हो । यो पुँजीवादको प्रारम्भिक अवस्थामा विकसित भएको हो । द्वन्द्वात्मक तथा ऐतिहासिक भौतिकवाद, अतिरिक्त मूल्यको सिद्धान्त, वर्गसंर्घष्ा तथा इतिहासमा बल प्रयोगको भूमिका र वैज्ञानिक समाजवाद तथा साम्यवाद यसका आधारभूत मान्यता हुन् […]

जनताको समग्र कल्याणले नै मुलुकको सरकारको औचित्य पुष्टि गर्छ । सरकारले कस्तो नीति बनाउछ र कसरी त्यो कार्यान्वयन गर्छ त्यसबाट उसको प्रभावकारिता एवं औचित्यको मुल्यांकन हुने गर्छ । जनताका खाचो के के हुन् ? मानिसका जिवनभरका प्रयत्न, क्रियाकलाप र दौडधुप तिनको अनेक आवश्यकता पूर्ति गर्नका निमित्त नै हुन्छन् । सन् पचासको दशकमा यसलाई समाजशास्त्री अव्राहम […]