नेपालको राष्ट्रिय राजनीतिले सही बाटो तय गर्न नसकेका कारण एकपछि अर्को अप्रिय घटनाहरु भइरहेका छन् भने समाजमामात्र नभएर राजनीतिक क्षेत्रमासमेत विभिन्न किसिमका अन्योल र अनिश्चितताहरु देखिएका छन् । गत भदौ २३ र २४ मा नेपालमा जे–जस्तो घटनाभयो, त्यसलाई सकारात्मक ढंगले हेर्न सकिँदैन । किनकी सबैका आ–आफ्ना राजनीतिक दृष्टिकोण र ब्याख्या र बिश्लेषणहरु फरक होलान तर, […]

वैज्ञानिक समाजवाद आजसम्मका राज्यव्यवस्था मध्ये सबैभन्दा उत्तम एवम् मानव–हितकारी विशेषताहरू भएको राज्यव्यवस्था हो किनकि वैज्ञानिक समाजवाद पूँजीवादी उत्पादन सम्बन्ध एवम् राज्यव्यवस्थाले समाजमा पैदा गरेका वर्गअन्तर्विरोध, शोषण, उत्पीडनका साथै दमनलाई समाधान दिनका लागि अनुसन्धान गरिएको व्यवस्था हो । यसले समाजवाद–साम्यवादका राजनीतिक, आर्थिक, सांस्कृतिक, सामाजिक सम्बन्धहरूको निर्माण र विकास गर्दछ । नयाँ समाजवादी सम्बन्धहरूद्वारा आजसम्म विद्यमान वर्ग, […]

हिन्दू परम्परा अनुसार दशैं जोडतोडले मनाइन्छ। धार्मीक मान्यता अनुसार रामले रावण माथि बिजय पाएको दिनलाई बिजया दशमी भनिन्छ। दुर्गा देबीले महिसासुर राक्षसलाई बध गरेकोले यस दिनलाई बिजया दशमी भनिएको छ। खाश गरेर दशैं पृथ्बी नारायण शाहबाट सशक्त रुपमा आएको बुझिन्छ। चौकीदारी गरेर केही बचत गरेका हुन्छन् घर परिबारको मुखमा हाँसो ल्याउन। उनीहरुले पठाएको रेमीटेन्सबाट सरकारले […]

नेपालका बेलाबखत विचित्रका घटनाहरु हुने गर्दछन् । त्यसमध्येको पछिल्लो घटना गत भदौ २३ र २४ मा भएका गतिविधिका कारण गरिएको सरकारको परिवर्तन र संसदको विघटन हो । दलीय व्यवस्था भएको मुलुकमा विभिन्न किसिमका आन्दोलनहरु भइरहन्छन् । जसलाई विभिन्न राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय शक्तिहरुले आ–आफ्नो पक्षमा प्रयोग गर्न–गराउन प्रयास गर्ने संभावना पनि रहन्छ । तर, स–साना घटना […]

क्रान्तिकारी कम्युनिस्टहरू माक्र्सवाद–लेनिनवाद–माओवादलाई आफ्नो पार्टीको पथप्रदर्शक सिद्धान्त मान्दछन् । यो मार्गदर्शक सिद्धान्तले ठोस परिस्थितिको ठोस विश्लेषण गर्न सिकाउँछ । मार्गनिर्देशक मान्ने र त्यसलाई लागू गर्ने कुरामा फरक प¥यो भने त्यो मालेमावादी द्वन्द्वात्मक तथा ऐतिहासिक भौतिकवाद नभएर यान्त्रिक तथा अधिभूतवादी आदर्शवाद हुन्छ । मार्गदर्शक सिद्धान्तअनुसार ठोस परिस्थितिको ठोस विश्लेषण भएन भने ठोस योजना नबन्दो रहेछ र […]

प्रस्तावनानेपालको इतिहास हेर्यो भने जनपक्षीय आन्दोलन र विद्रोहहरूको लामो श्रृंखला देखिन्छ। यी सबैको साझा लक्ष्य एउटै छ । समाजलाई अनुशासनमा बाँध्ने असमान, शोषणकारी र दलाल प्रवृत्तिबाट मुक्त भई न्यायपूर्ण, समानतामूलक र स्वतन्त्र राष्ट्र निर्माण गर्ने । तर हरेक आन्दोलन वा विद्रोहलाई बुझ्ने दृष्टि फरक–फरक रहँदै आएका छन् । एकातिर जनताको बलिदान र न्यायपुर्ण आन्दोलनको चाहनालाई […]

बुढापाकाहरु भन्ने गर्छन्, ‘एउटा नबिग्री, अर्को सप्रिदैँन ।’ गत भदौ २३ र २४ गतेको जेन–जी आन्दोलनले तत्कालीन एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकार ढल्यो । करिव ८० जना युवाले आन्दोलनका क्रममा ज्यान गुमाए भने हजारौं घाइते, अंगभंग र बेपत्ता भएका छन् । कतिपयको एउटै सन्तान थियो, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएपछि वंश नै सकियो ।नेपालको संविधान, […]

नेपालमा गत भदौ २३ र २४ को घटनापछि एकाएक नाटकीय ढंगले सरकार परिवर्तन गरिएको छ । कतिपयले यसलाई सत्तापलटकै रुपमा लिएका छन्भने कतिपयले केवल सरकार परिवर्तनको रुपमा मात्र लिएको पाइएको छ । भदौ २३ गते जेन–जी समूहका नाममा एकाएक काठमाडौंको माइतिघरबाट आन्दोलन थालिएको थियो । सो समूहकाबारेमा पहिलो त नेपालीहरुलाई अझसम्म पनि राम्रो जानकारी हुनसकेको […]

नेपाली युवाहरू र विद्यार्थीहरूको आन्दोलनले सुरुमा एक ऐतिहासिक पहलको आभास दिलायो, तर केही घण्टामै यसको अराजक, बर्बर र दिशाहीन स्वरूप देखा पर्न थाल्यो। अतीतका १५० वर्षमा यहाँ अनेकौं आन्दोलनहरू भए, धेरैले बलिदान दिए, तर सामन्तवादको जकडबाट जनता मुक्त हुन सकेनन्। २०५२ फागुन १ देखि माओवादी नेतृत्वमा सुरु भएको जन- युद्द्को जग्मा २०६२/२०६३ को जनाआन्दोलन ले […]