विचार

व्यवहारवाद, अनुभववाद र श्रद्धावाद

  व्यवहारवाद, अनुभववाद र श्रद्धावाद यी तीनवटै शब्दावलीहरु दर्शनशीत अन्र्तसम्बन्धित रहेका छन् यिनै तीनवटै शब्दावलीहरु दर्शन अन्तर्गत पनि माक्र्सवादी दर्शन विरोधी धारा अन्तर्गत रहेका छन् । दर्शनका क्षेत्रमा यी तीनवटै शब्दावलीहरु आदर्शवादी धारा अन्तर्गत पर्दछन् ।  श्रद्धावाद ः नेपाली शब्दकोषमा श्रद्धा भनेको देवीदेवता वा मान्यजनप्रतिको आस्था, निष्ठा तथा भक्तिलाई जनाउने भन्ने उल्लेख गरिएको छ । […]

२०८१ फाल्गुन १२ गते, सोमबार

३० औं जनयुद्ध दिवसमा बिर्सिएका कुराहरु

तत्कालीन नेकपा(माओवादी) बाट अलग भएर बनेका विभिन्न समूहहरुले फागुन एक गते अलग–अलग विभिन्न कार्यक्रम गरेर ३० औं जनयुद्ध दिवस मनाए । उक्त जनयुद्ध दिवशमा भाषण गर्नेहरुले आ–आफ्ना दलिल पेश गरेका थिए भने बाहिरबाट हेर्दा जनयुद्ध शब्दलाईमात्र बढी उपयोग गर्न खोजेको देखिएको थियो । तर त्यसका बिधि पक्षकाबारेमा खासै लेखाजोखार व्याख्या विश्लेषण हुनसकेको देखिएन । जनयुद्धकाक्रममा […]

२०८१ फाल्गुन ६ गते, मंगलवार

सशस्त्र जनयुद्ध र वैज्ञानिक साम्यवाद

  आदिम साम्यवादलाई छाडेर आजसम्मको इतिहास वर्गसंघर्षको इतिहास हो ।  – कार्ल माक्र्सवाद “राज्यसत्ता बाहेक सबै भ्रम हो ।” – लेनिन “ राजनीतिक सत्ता बन्दुकको नालबाट जन्मन्छ ।“ – माओ त्सेतुङ  फागुन १ गते नेपालको राजनीतिक इतिहासमा एक ऐतिहासिक दिन हो । आजकै दिन अर्थात् बिक्रम सम्वत २०५२ साल फागुन १ गतेदेखि “माक्र्सवाद–लेनिनवाद–माओवाद–जिन्दावाद, प्रतिक्रियावादी राज्यसत्तालाई […]

२०८१ फाल्गुन ६ गते, मंगलवार

संयुक्त मोर्चाको परिचालन र इमान्दारिताको प्रश्न

नेपालको राजनीतिमा बिभिन्न पार्टी र समूहहरू मिलेर मोर्चा बनाउने क्रम जारीनै छ । कतिपयले त ‘निर्वाचनका लागि गठबन्धन र पदका लागि आलोपालो प्रणाली’कोसमेत रचना गरे । जसले बिचारको नभएर स्वार्थको राजनीतिलाई प्रश्रय दियो । आज तिनै रचनाकार महागल्ती गरिएछभन्दै सार्बजनिकरूपमा प्रस्तुत हुनेगरेका छन् । हुन त विश्वमा संयुक्त मोर्चा बनाएर राजनीतिक आन्दोलनहरूमा ठूलठूला सफलता हाँशिल […]

२०८१ माघ २८ गते, सोमबार

भ्रष्टाचार नियन्त्रणको प्रमुख चुनौती : प्रणालीगत कमजोरी

भ्रष्टाचारको चक्रव्यूह ! “भ्रष्टाचार नियन्त्रणमा नागरिक साझेदारी सुशासन प्रवर्धनमा सबैको जिम्मेवारी” नारासहित अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले यस वर्षको ३४ औँ वार्षिक उत्सव मनाउँदै छ । भ्रष्टाचार नियन्त्रयणका लागि अख्तियार र नागरिक हातेमालो गर्दै अघि बढ्नु पर्ने र साझा प्रयासबाट मात्र भ्रष्टाचारलाई निर्मूल गर्न सकिनेमा आयोगले जोड दिएको छ । समाजका हरेक तहमा जरा गाडेको भ्रष्टाचारकै […]

२०८१ माघ २८ गते, सोमबार

नेपाललाई अमेरिकाको गुलाम बनाउने शासकहरुको प्रयास चकनाचुर

केही ब्यक्तिहरुले आफ्नो निहित स्वार्थको साधनाका लागि नेपाललाई पूरै अमेरिकी छाता अन्तर्गत लाने प्रयास गरेका थिए तर अमेरिकाका नव निर्वाचित राष्ट्रपति ठोनाल्ड ट्रम्पले गतसाता जनवरी २० मा सपथ ग्रहणगरी सत्ता सम्हालेपछि विश्वका बिभिन्न मुलुकलाई दिँदैआएका सबै प्रकारका सहायता आगामी ९० दिनका लागि स्थगित गरिदिनु भएपछि स्थिति बदलिएको छ । उहाँको कार्यकारी आदेशमा विदेशलाई दिइने सहायताको […]

२०८१ माघ २० गते, आईतवार

संघीयताको अस्थिपञ्जर भित्र संसदीय राजनीतिको नाटक

नेपालका हालका शासकहरुले ‘संघीयताको अस्थिपञ्जरभित्र बिकृत संसदीय राजनीति गरिरहेको’ रहस्य खुलेको छ । गतसाता पोखरामा आयोजित एक कार्यक्रममा संघीय शासनमा रमाइरहेकाहरुले नै नेपालका ‘संघीयता नभएर संघीयताको अस्थिपञ्जर मात्र बाँकी रहेको’ रहस्य खोलेका थिए । संघीय नाम दिइएको केन्द्र सरकार, विभिन्न किसिमका चर्का नारा दिँदैआएका राजनीतिक दल र तिनको नेतृत्वको उदासीनताका कारण संघीय संरचनाको व्यावहारिक कार्यान्वयनमा […]

२०८१ माघ १४ गते, सोमबार

पार्टी र नेताहरुका आलोचनाका सम्बन्धमा

 यतिबेला नेपालमा राजनीतिक पार्टी र नेताहरुको आलोचना गर्ने प्रवृत्ति सर्वाधिक बढेको छ । यस्तो प्रवृत्ति आपसका विरोधी शक्ति र व्यक्तिहरुमा मात्र होइन, मित्र शक्ति र व्यक्तिहरुमा समेत अत्यधिक नै रहेको छ । सामान्यतः राज्य अस्थिर, पार्टी अलमल, नेता अनैतिक र कार्यकर्ता अवसरवादी हुने गरेमा यसप्रकारको आलोचना गर्ने प्रवृत्ति जहाँपनि बढ्ने गरेको पाइन्छ र अहिले नेपालमा […]

२०८१ माघ १४ गते, सोमबार

सत्यको खोजीमा मानवजातिले पार गरेका लाखौं वर्षहरु

आजको युग २१ औं शताब्दीको युग हो । यो युग विज्ञान र प्रविधिका साथै सूचना प्रविधिको क्षेत्रमा मानवजातिले अतुलनीय विकास गरिसकेको युग हो । विज्ञानका विभिन्न विधा र शाखाहरुका माध्यमले गरेका गहन अध्ययन, अनुसन्धान, खोजी, विश्लेषण तथा संश्लेषणबाट मानवले आधुनिक मानवको रुपमा करीब २० लाख वर्ष अघि मात्र लिएको हो भन्ने निष्कर्ष निकालिएको छ र […]

२०८१ माघ १४ गते, सोमबार

संसदीय पार्टीमा नीति एकातिर नेता अर्कातिर

राजनीतिलाई सबै किसिमका नीतिहरुमध्ये सर्बश्रेष्ठ मनिन्छ । खासमा राजनीति राज्यसत्तासँग सम्बन्धित विषय हो । विश्वका बिभिन्न देशमा बिभिन्न किसिमका राजनीतिक व्यवस्थाहरु रहेका छन् । जसको व्यवस्थापन त्यहाँको संविधान र त्यसअनुसार बनाइएका ऐन कानून र नीति नियमहरुअनुसार गरिन्छ । कुनैपनि देशका राजनीतिक नीति र कार्यक्रमहरु कस्ता हुने ? तिनीहरुको संगठन कस्तो हुने ? त्यसले कुन वर्गको […]

२०८१ माघ ७ गते, सोमबार