हस्तबहादुर केसी कार्ल माक्र्स (१८१८–१८८३) – फ्रेडरिक एंगेल्स (१८२०–१८९५) द्वारा अन्तर्राष्ट्रिय कम्युनिस्ट आन्दोलनमा पहिलो कम्युनिस्ट पार्टी (संगठन) कम्युनिस्ट लिगको तर्फबाट सन् १८४८ फेब्रूअरी २१ का दिन लण्डनबाट कम्युनिस्ट घोषणापत्र जारी गरियो । जुन सैद्धान्तिक रुपमा माक्र्सवाद र उसको दर्शन द्वन्द्वात्मक तथा ऐतिहासिक भौतिकवादी दर्शनको अन्वेषण भयो र पहिलोपटक विश्व सर्वहारा वर्गले माक्र्सवाद र माक्र्सवादी दर्शनका […]

हरेक देश र विश्वकै पहिलो अर्थात जेठो नीति भनेको राजनीति हो । त्यसैका आधारमा अरु नीति, संविधान, ऐन कानून र नियमहरु बन्ने गर्दछन् । त्यसैले राजनीतिक वातावरण सधैँ स्वच्छ र सन्तुलित हुनुपर्छभन्ने गरिन्छ । आज विश्वमै प्राकृतिक वातावरण कसरी स्वच्छ र सफा बनाउने भन्नेबारेमा धेरै बहसहरु हुनेगरेका छन् । तर राजनीतिक वातावरणलाई कसरी सफा बनाउने […]

   विषय प्रवेश दर्शनको जन्म      कहिले    भएको    हो            भने         उत्पादनको           विकास, सामाजिक श्रमविभाजन, व्यक्तिगत सम्पत्तिको उदय, विज्ञानको प्रयोग र वर्गसंघर्षको विकासको प्रक्रियासगँ ै दर्शनको जन्म भएको हो भन्ने कुरा ऐतिहासिक तथ्यहरुबाट पुष्टि हुँदै गएको छ । दर्शनको ऐतिहासिक विकासप्रक्रियाको      अध्ययन               दर्शन      इतिहाससँग          सम्बन्धित           रहेको      छ । दर्शनको इतिहासमा भौतिकवाद र आदर्शवाद तथा द्वन्द्ववाद र अधिभूतवाद […]

“राज्य एक वर्गद्वारा अर्को वर्गमाथि उत्पीडनको मेसिन हो, अन्य मातहतका वर्गहरुलाई आज्ञाकारी बनाइराख्ने मेसिन हो । यस मेसिनका नाना प्रकारका रुप हुन्छन् । दास–मालिकहरुको राज्यमा स्वतन्त्र, अभिजाततन्त्रीय जनतन्त्र वा जनवादी जनतन्त्रसम्म हुन्थे । वस्तुतः शासनका रुपहरुमा अत्यन्त विविधता थियो, परन्तु तिनको सार एउटै थियो– दासहरुलाई कुनै अधिकार प्राप्त थिएन र ती उत्पीडक वर्ग बनिनै रहे, […]

अध्यक्ष माओले युआन जूको मे पच्चीस नामक ठूलो पोस्टरलाई बीसौँ शताब्दीको साठीको दशकको चिनियाँ पेरिस कम्युन घोषणापत्र भन्नुभएको छ । त्यसको पेरिस कम्युनले भन्दा ठूलो महत्व राख्छ । यस्ता पोस्टरहरु लेख्न गाह्रो छ । (युवक सङ्घका धेरै कार्यकर्ताहरुले आफ्ना पिताहरुका बारेमा यस्ता पोस्टरहरु लेखेका छन् । त्यसमा उनीहरुले के कुरा उल्लेख गरेका छन् भने उनीहरुका […]

नेपालको राष्ट्रिय राजनीतिमा ०६३ को परिवर्तनपछि एकाएक दुईवटा घटनाक्रमहरु देखापरे । जसमा पहिलो यहाँका कम्युनिष्ट पार्टीहरुलाई सिध्याउने र दोश्रो नेपाललाई बिघटनमा पु¥याउने । यस्तो योजना नेपालमा क्रियाशील इन्डो पश्चिमा शक्तिले बनाएको देखिएको थियो । जसको संकेत स्वरुप एकातिर ०६३ पछि झण्डै साँडे सातवर्षसम्म संविधान नबनाएर नेपाललाई जबरजस्त विघटनमा पु¥याउने प्रयास गरिएको थियो भने त्यसको केही […]