चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले १ जुलाइमा आफ्नो स्थापनाको एक शताब्दी वर्ष भव्य समारोहवीच मनायो । पार्टी विघटनको आशा र ज्ञान विज्ञान प्रविधिमा कमजोर आकलन गरेका वसेका पश्चिमी शक्तिलाई आश्चर्य चकित बनाएको छ । सन् १८४० को दशकदेखि १९४९ सम्म साम्राज्यवादको दवदबा सहेर र पछाडि पारिएको चीनले कम्युनिष्ट पार्टीको नेतृत्वमा पछिल्लो ७२ वर्षमा अद्भूत परिवर्तनमा अग्रणी भूमिका […]

‘दर्शन आफ्नो समयको बौद्धिक सारतत्व’, संस्कृतिको जीवित आत्मा हो ।’ – कार्ल माक्र्स, कार्ल माक्र्स र फ्रेडरिक एंगेल्स, संकलित रचना संग्रह, खण्ड १, पृष्ठ १०५ । दर्शनको मुख्य विशेषता समयसापेक्ष र वर्गपक्षधरता हो । त्यसो भएर नै सर्वहारावर्गका महान् नेता तथा माक्र्सवादका प्रवर्तक कार्ल माक्र्सले दर्शनशास्त्रलार्ई आफ्नो समयको ‘बौद्धिक सारतत्व’, संस्कृतिको जीवित आत्मा’ भन्नुभएको थियोे […]

सरकारले अर्थ मन्त्रालयमार्फत मध्यावधि निर्वाचनको लागि भनेर रु. ७ अर्ब, ७२ करोड ६३ लाख रकम खर्च गर्ने सहमती गरेछ ! लाग्छ, यति रकमले नपुग्न पनि सक्छ र पुगेन भने सर्स्कार अरु थप्न बाध्य हुन्छ ! यो त भयो सरकारी ढुकुटीबाट हुने खर्चमात्र , तर चुनावका बेलामा पार्टीहरु, उमेद्वारहरु, जनता, कार्यकर्ता र नेताहरुले गर्ने-गराउने सम्पूर्ण खर्चको […]

                १. निषेध र प्रतिशोधको लडाईमा अदालतको प्रवेश ः नेपालको पछिल्लो राजनीतिक लडाईँ निकै रोमाञ्चक तर, आत्मघाती बाटो तर्फ जाँदैछ । कुर्सीको लडाईँ कतिसम्म निर्लज्ज र घीनलाग्दो हुन्छ भन्ने दृश्य हाम्रा अगाडि छर्लङ्ग छ । यो लडाईँको शुरुवात तत्कालिन सरकारी नेकपाभित्रको केपी शर्मा ओलीविरुद्ध पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ र माधवकुमार नेपालको गुटगत लडाईँबाट भएको थियो । […]

सामाजिक फासीवादी सरकारको प्रतिबन्ध फिर्ता पछि हामी प्रतिरोध संघर्षको मोर्चालार्ई थाती राखेर शान्तिपूर्ण रुपमा जनताको बीचमा गइरहेका छौं । र, यो सन्दर्भ शासक र जनताबीच कायम रहेको भीषण अन्तर्विरोध सिद्धान्ततः एकता र संघर्षको नियम हुँदै त्यसमा पनि मुख्य पक्ष संघर्ष बन्दै एउटा क्रमभङ्गतासहित मात्राको गुणतर्फ क्रमभङ्ग भएको सन्दर्भ हो । हाम्रो गुण भनेको वैज्ञानिक समाजवाद […]

आज हामी नेपालको इतिहासको अत्यन्तै असाधारण मोडमा खडा छौं । एकातिर पुरानो राजनीतिक सत्ताको उपरीढाँचामा निक्कै ठूलो परिवर्तन आएको छ र नयाँ ब्यवस्थातिर लाग्नेजस्तो ढोका खुलेको प्रतीत हुन्छ भने अर्कोतिर ब्यापक अन्यौल, अनिश्चितता र अराजकताको माहोल ब्याप्त छ । यस प्रकारको अस्थिर परिवेशबाट मुलुकलार्ई सही दिशामा डो¥याउँदै र परिवर्तित जनअपेक्षाको परिपूर्ति गर्दै जान सक्ने नेतृत्वको […]

हाम्रो शिक्षा क्षेत्र पनि अरु अरु क्षेत्रहरु जस्तै अराजक, अबाञ्छित र अस्वस्थकर राजनीतिको नराम्ररी शिकार भएको र हुँदै आएको छ । यसमा राजनीतिक भागबण्डाको प्रभाव यति प्रवल छ कि शिक्षा क्षेत्र अस्तब्यस्त भइसक्दा पनि सबै रमिते जस्तो भएर बसेका छन् । भत्के बिग्रेको कुरामा कसैको कुनै चासो, चिन्ता र चर्चासम्म पनि छैन । यदाकदा कतै […]

संसदीय ब्यवस्थामा देश र जनताको समस्याको हल गर्ने इच्छाशक्ति हुँदैन । सता र कुर्सीलाई मात्र निरन्तर देखिराखेको हुन्छ । अहिले देशमा कोराना महामरीले नेपाली जनतालाई कष्ट भएको बोला जनताको दुखमा साथ् दिनुको साटो आफू कसरी सरकारमा पुग्ने भन्ने दाउमा लागेका छन । यतिखेर नेपालको राजनीतिक परिवेशमा रास्टिय स्वाधीनताको मुद्दा अर्थात रास्टियताको मुद्दा प्रमुख बनेको छ […]

     राजनीती राज्य संचालनको नीति हो । यो सबै नीतिहरुमध्ये सर्वश्रेष्ठ नीति हो । यो नीति सबैभन्दा नैतिकताले भरिएको हुन्छ र हुनुपर्छ अनि आफ्नो घोषित नीतिअनुसार राजनीती चल्नुपर्छ भन्ने मान्यता रहिआएको छ । यस्तै नेता भनेका नीतिलाई निर्माण गर्ने र नीतिअनुसार चल्ने अनि सो नीतिलाई कार्यान्वयन गर्ने–गराउने नायक हुन् ! यी नेता–नायकहरु पनी नीति अनुसार […]