विचार

संसदीय व्यवस्था: राजनीतिक अस्थिरता र दिशाविहीनताको कारक

१. राजनीतिक अस्थिरता र दिशाविहीनता ः नेपाली राजनीति सधैँभरि अस्थिरता र दिशाविहीनताको शिकार बनेको छ । राजनीतिमा विचार सहायक र सत्ता प्रधान भएपछि हुने यस्तै नै हो । आजका दलहरुभित्र सामन्ती तथा नोकरशाही प्रवृत्ति हावी छ । दलीय निर्णयहरु मूल नेतृत्वको इच्छाबमोजिम मात्र हुने संस्कृतिको विकास भएको छ । विभाजन वा एकतामा कुनै राजनीतिक दिशा […]

२०७८ माघ १७ गते, सोमबार

एमसीसी सम्झौता एक सामान्य शल्यक्रिया

कुन कुन देश वाट कसरी भाग्यो एमसीसी ?आफ्नो स्थापना देखि हाल सम्म संसारका २७ देशमा एमसीसी अन्तर्गतका परियोजना सञ्चालनको प्रक्रियामा छन् । यीमध्ये १७ मुलुकमा परियोजनाहरू कार्यान्वयनमा छन् । लगभग ५० मुलुकहरुमा विभिन्न ढंगले एमसीसी सम्पर्कमा रहेको देखिन्छ ! कस्तो अवस्थाका देशहरुमा एमसीसीले लगानी गर्ने भन्ने बिषयमा अमेरिकाले निश्चित मापदण्ड बनाएको छ जो हामीले माथि […]

२०७८ माघ १६ गते, आईतवार

कम्युनिष्ट घोषणापत्रको सान्दर्भिकता

कम्युनिष्ट घोषणापत्र माक्र्सवादी सिद्धान्तका प्रवर्तकद्वय कार्ल माक्र्स र फ्रेडरिक एंगेल्सका महानतम् तथा अमर कृतिहरूमा एउटा हो । उक्त कृति परिपक्व माक्र्सवादको एउटा अत्यधिक महत्वपूर्ण तथा सर्वोत्कृष्ट रचना रहेको छ । कम्युनिष्ट घोषणापत्रको प्रकाशनलार्ई विश्व ऐतिहासिक महत्वको एउटा घटनाको रूपमा लिइएको छ । सन् १८४७ मा कम्युनिष्ट लिगले कार्ल माक्र्स र फ्रेडरिक एंगेल्सलार्ई कम्युनिष्ट घोषणपत्र तयार […]

२०७८ माघ १६ गते, आईतवार

एमसीसी र ईन्ड़ो प्यासिफिक रणनीति

सन् १९९०–९१ र २००१ मा भएको आर्थिक मन्दीले अमेरिकी अर्थतन्त्रलाई निक्कै नोक्शानी ग–यो ! सन् २००२ सम्म आउदा चिनियाँ आर्थिक बृद्दी दर ९ प्रतिशतले उक्लियो तर अमेरिकी आर्थिक बृद्दी दर केवल २ प्रतिशतले खुम्चियो ! यति वेला अफ्रिका,एशिया र ल्याटिन अमेरिकाका देशहरुमा चिनिया लगानी ब्यापक बिस्तार भयो ! खास गरि अफ्रिकी महादेशमा चिनिया लगानीको बिस्तार […]

२०७८ माघ ९ गते, आईतवार

संसदीय चुनाव होइन जनमत संग्रह

१. गठबन्धनलाई टासिएर चुनावमा जानुपर्ने बाध्यता ः वर्तमान सत्ता गठबन्धनको बैठकमा फेरि संसदीय चुनावको प्रस्ताव आएको छ । हुन पनि वर्तमान सत्ता गठबन्धनको सामु दुईवटा जीवनमरणका सवाल छन्– पहिलो, जसरी पनि एमालेलाई हराउने वा कमजोर बनाउनुपर्नेछ र दोस्रो, माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीको अस्तित्व बचाइदिनका लागि चुनावसम्म सत्ता गठबन्धन टाँस्सिएर जानु पर्ने । यसरी हेर्दा, […]

२०७८ माघ ९ गते, आईतवार

पारदर्शी र अग्रगामी राज्य प्रणालीको आवश्यकता

१. संसदीय व्यवस्था अपारदर्शी र पश्चगामी हामीले हे¥यौं कि संसदीय व्यवस्थाभित्र सामान्य सुधारको समेत दृष्टिकोण छैन । राज्य र समाजमा देखिएका चरम विकृति, विसंगती र अराजकताको अन्त्य गर्नुपर्ने चिन्ता संसदवादीहरुमा छैन । अन्धकारमा डकैती गर्ने संसदवादीहरुको मुख्य रणनीति रहेको छ । राज्य कोषमाथिको ब्रह्मलुट गर्नु आज राजनीतिको मुख्य निशाना बनेको छ । आमनागरिकलाई थाहा छ, […]

२०७८ माघ २ गते, आईतवार

मोदीको दादागिरी,देउवाको दलाली र जनताको खवरदारी

घर तथा खेतवारीको साध सिमाना जोडियको छिमेकीहरु बिच कहिलेकाही तिटोपिरो हुनु अनौठो कुरा होईन ! अवस्य त्यसप्रकारका तिटोपिरोहरु अस्थाई कुरा हुन ! सामाजिक प्राणि भएको कारण अन्तत मान्छेलाई समाज,छरछिमेक ईस्त्र मित्र अनिवार्य आवस्यक पर्दछ ! त्यसैले नै नेपालीमा एउटा भनाई छ अन्तत छिमेक भनेको ’जिउदाको जन्ती मर्दाको मलामी हो ’ ! तर त्यो कुरा सधै […]

२०७८ माघ १ गते, शनिबार

सत्ता परिवर्तन,क्रान्तिकारी पार्टी निर्माण र व्यक्तिको पार्टीकरणवारे

व्यक्तिगत सम्पतिको प्रचलन भए संगै समाजमा विभिन्न खाले असमानताहरु देखापर्न थाल्यो ! त्यो असमानताले समाज दुई भागमा विभाजित भयो ! एकातिर हुनेखाने सम्पन्न वर्ग र अर्को तिर हुदा खाने विपन्न वर्ग ! त्यो दुई फरक, फरक वर्गहरु बिच वर्गीय स्वार्थको निम्ति संघर्ष हुन् थाल्यो त्यसलाई नै वर्गसंघर्ष नामाकरण गरियो ! समाज बिकासका हरेक चरणहरुमा वर्ग […]

२०७८ पुष २७ गते, मंगलवार

परिस्थितिको माग : अग्रगामी परिवर्तन

१. अहिलेको व्यवस्था समाधान होइन समस्या बन्यो ः अहिलेको व्यवस्था संसदीय व्यवस्था हो भन्ने कुरामा कुनै विवाद नहोला । नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका महासचिव नेत्रविक्रम चन्द ‘विप्लव’को निष्कर्ष सबैभन्दा सही छ ः यो दलाल संसदीय व्यवस्था हो । यो व्यवस्था आफैँमा विकृति र समस्याको केन्द्र बन्यो । देशमा ठूला–ठूला विकृति र आर्थिक अराजकताहरु मौलाएका छन् तर […]

२०७८ पुष २६ गते, सोमबार

पुँजीवादको आर्थिक संकट : एक टिप्पणी

पुँजीवाद रहेसम्म, यो प्रणालीमा आवधिक रुपमा आर्थिक संकटहरु आइरहन्छन्, त्यो संकटले उत्पादक शक्तिको विनाश गर्छ र त्यसलाई सचेत प्रयत्नद्वारा क्रान्तिकारी दिशामा रुपान्तरण गर्न सकिन्छ भन्ने मान्यता नै माक्र्सवादी राजनैतिक अर्थशास्त्रको गुदी कुरा हो । मैले पुँजीवादी उत्पादन सम्बन्धमा आइरहने चक्रिय संकटलाई सहज र सरल रुपमा बुझाउन र संकटको पुँजीवादी विरोधाभाषबारे स्पष्ट गर्ने उद्देश्यले एकजना भारतिय […]

२०७८ पुष २५ गते, आईतवार