विचार

माक्र्सवादको प्रतिपादन विश्व इतिहासमा एउटा युगान्तकारी परिघटना

कार्लमाक्र्स (सन् १८१८ – १८८३) माक्र्सवादका प्रवर्तक र सर्वहारावर्गका महान् सिद्धान्तकार हुनुहुन्छ । आफ्ना अनन्य मित्र एवम् सहयोगी फ्रेडरिक एंगेल्स (सन् १८२०–१८९५) को सहयोगमा माक्र्सले जुन माक्र्सवादको प्रतिपादन गर्नु भयो, त्यो विश्व इतिहासमा एउटा युगान्तकारी परिघटना थियो । माक्र्सवादले विश्व कम्युनिष्ट आन्दोलनलाई अगाडि बढाउनका निम्ति, साम्यवाद प्राप्तिको संघर्ष गर्नका सैद्धान्तिक, राजनीतिक र सांगठानिक रुपले उत्प्रेरित […]

२०८० कार्तिक १९ गते, आईतवार

शिक्षामा छात्रा सहभागिता

विश्वमा भएका हरेक परिवर्तनको निसशस्त्र–सशस्त्र दुवै संघर्षमा महिलाहरुको भूमिका महत्वपूर्ण रहेको पाइन्छ । समाज परिवर्तनको महत्वपुर्ण मोर्चामा रही काम गरिरहेका महिलाहरुको भूमिकालाई पुँजीवादले सामान्यकरण गर्ने गरिएको पाइन्छ । पुँजीवादी पितृसत्ताद्वारा महिलाहरुमाथि आर्थिक, भौतिक, सांस्कृतिक दमन र अपमान भइरहेको छ । महिलाहरुलाई यो उत्पीडनबाट मुक्त गर्नको लागि केवल महिलाहरुको आन्दोलन या महिला सशक्तिकरणको सामान्य आन्दोलनले मात्र […]

२०८० कार्तिक १५ गते, बुधबार

०६३ को शान्ति सम्झौता र राष्ट्रसंघका महासचिवको नेपाल भ्रमण

नेपालका प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको बिशेष निमन्त्रणामा संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टोनियो गुटेरेस नेपालको चार दिने भ्रमणका लागि आज कात्तिक १२ गते काठमाडौँ आइपुग्दै हुनुहुन्छ । नेपालको ०६३ को तत्कालीन नेकपा (माओवादी) र सात दलबीचको शान्ति सम्झौतालाई टुंगोमा पु¥याउन फेरि यहाँ राष्ट्रसंघका प्रतिनिधिलाई आमन्त्रण गर्ने अभिप्रायले सरकारले महासचिव गुटेरेसलाई आमन्त्रण गरेको देखिएको छ । उहाँले नेपाल भ्रमणका […]

२०८० कार्तिक १३ गते, सोमबार

दर्शनशास्त्रको मौलिक प्रश्न

“दर्शनशास्त्रको सम्पूर्ण इतिहास परस्पर विरोधी स्कुलहरु आदर्शवाद र भौतिकवादबीच संघर्ष र विकासको इतिहास हो । सबै दार्शनिक धाराहरु र स्कुलहरस यी दुई आधारभूत स्कुलका अभिव्यक्तिहरु हुन् ।” – माओ त्सेतुङ यस आलेखमा दर्शनशास्त्र भनेको के हो ! यसको जन्म र विकास कहिले र कसरी भयो ! दर्शनले मानिसलाई के ज्ञात गराउँदछ ! मानिसलाई दर्शन किन […]

२०८० कार्तिक १२ गते, आईतवार

डाइलेमा अफ ह्यूमानिटी साम्राज्यवादविरोधी विश्व मञ्च

डाइलेमा अफ ह्यूमानिटी ९म्इज्० फोरमको तेश्रो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन दक्षिण अफ्रिका, जोहानेशबर्गको कन्स्टिच्यूचनल हिलमा पाँच दिन १४ देखि १८ अक्टोबरसम्म भब्यताका साथ चलेर सम्पन्न भयो । साम्राज्यवादलाई परास्त गर्न र समाजवाद निर्माण गर्न तात्कालिक समस्याहरूको सामना गर्दै समाजको रूपान्तरण र क्रान्तिकारी परिवर्तनको लागि यसलाई एक व्यापक विश्व प्रक्रिया मानिएको छ । यस साझा मञ्चले विश्वका राष्ट्रहरू […]

२०८० कार्तिक १२ गते, आईतवार

नेपालमा बिथोलिँदै गएको सत्ता राजनीति

नेपालको आर्थिक, सामाजिक र राजनीतिक अवस्था अन्त्यन्त नराम्रो ढंगले बिथोलिएको छ । बिचारबिहीन ढंगले सत्ता गठबन्धन बन्ने गरेकाले देशको सत्ता राजनीति बिथोलिएको हो । प्रमुख प्रतिपक्षी दलले समेत सही ढंगले आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्न सकेको देखिएको छैन । हरेक राज्यका निश्चित नीतिहरु रहेका हुन्छन् । जसका आधारमा कुनै पनि राज्य सञ्चालन भैरहेको हुन्छ । हरेक […]

२०८० आश्विन ३० गते, मंगलवार

बढ्दो जनप्रतिरोधकाबीच संकटमा परेको एमसीसी

नेपालमा बढ्दो अमेरिकी हस्तक्षेप र उसका नेपाल नीतिका विरुद्ध जनप्रतिरोध बढिरहेको छ भने विवादास्पद अमेरिकी योजना एमसीसी संकटमा पर्दै गएको देखिएको छ । अब ढिलो–चाँडो अमेरिका नेपालबाट एमसीसी फिर्ता गर्न बाध्य हुने विभिन्न घटनाक्रमहरुले स्पष्ट गरेका छन् । सरकारले एमसीसीलाई गौरवपूर्ण आयोजना घोषणा गर्दै शुरु संझौताअनुसार १३ करोड अमेरिकी डलर खर्च गरिसकेको छ । सो रकमले नपुग्ने भएपछि […]

२०८० आश्विन २२ गते, सोमबार

एउटा जीवित सत्ताको खोजी गरौं

१. जीवित सत्ता र सरकारको बहस गरौं न – के हामी एउटा यस्तो सरकार कनाउन अयोग्य छौं, जसले देशभर जनताको हितलाई मात्र केन्द्रमा राखोस् ? के हामी यस्तो संविधान र व्यवस्था बनाउन योग्य छैनौ जसले मुलुकलाई स्थितरता दिन सकोस् ? के हामी यस्तो सरकार दिन सक्देनौँ जो भ्रष्टाचारलाई नियन्त्रण र घृणा गरोस् ? के हामीले […]

२०८० आश्विन २२ गते, सोमबार

एमसीसी परियोजना र राष्ट्रिय स्वाधीनताको प्रश्न

प्राक्कथन संयुक्त राज्य अमेरिकाको ‘विकासे संस्था’ भनिएको सहश्राब्दी चुनौती निगम (Millennium chalenge Corporation)  नेपाली जनताको ब्यापक विरोध हुँदाहुँदै अमेरिकी सरकारको दबाव र मुठ्ठीभर विदेशी दबाव तथा विचौलियाको कारण लादिएको छ । विकासको खोल ओढेर एवं वास्तविक अनुहार छोपेर आएको यो एमसीसी परियोजना सैन्य रणनीति नै हो भन्ने विषय अमेरिकी उच्च अधिकारीहरूले स्पष्ट पारिसकेका छन् । […]

२०८० आश्विन २१ गते, आईतवार

राष्ट्रिय सङ्कट र समाधान

हाम्रो देश र नेपाली जनताको जीवन चरम् संकटको अवस्थाबाट गुज्रिरहेको छ । यो अवस्थाले आगामी एक–दुई वर्ष निरन्तरता पाउने हो भने देश र जनताको अस्तित्वमा प्रश्नचिन्ह खडा हुनेछ । एक्काइसौं शताब्दीको बहुधु्रवीय विश्वको विशेषताले विश्वलाई नयाँ र भिन्न स्थानमा खडा गरेको छ । शितयुद्धको समाप्तिपछि विश्वव्यापी एकछत्र प्रभुत्व जमाउन पुगेको अमेरिकी साम्राज्यवाद चरम् विघटनको सामना […]

२०८० आश्विन २१ गते, आईतवार